مجله ارگونومی

مقدمه: شاخص کاربردپذیری، عملکرد یک محصول را در زمینه رضایت کاربر و افزایش بهره‌وری مورد ارزیابی قرار می‌دهد. اصول کاربردپذیری عبارتند از؛ اثربخشی، کارآیی، ایمنی، امکانات، آموزش‌پذیری، یادآوردپذیری. هدف اصلی این مطالعه طراحی ابزاری جهـت بـرآورد میزان کاربردپذیری نرم افزارهای تحت وب در زمینه اتوماسیون فرایندهای پژوهشی تعیین شده است.

مواد و روش­ کار: پس از استخراج پرسشنامه اولیه از منابع استاندارد ارزیابی کاربردپذیری، جهت بررسـی شاخص­های روایــی، ســازگاری درونــی و تکرارپذیری، به ترتیب از تکنیک­های تعیین روایـی محتوایی، ضریب آلفای کرونباخ و روش بازآزمایی استفاده شـده است. اهم مراحل انجام کار عبارتند از: تعیین دامنه و ابعاد محتوایی پرسش­ها، تهیـه پیش­نویس پرسشنامه، تعیین اعضای پانل تخصصی، روش انجام، نحوه ثبت و تحلیل داده­های پرسشنامه، تعیــین معیارهــای پــذیرش پرسش­ها، تعیین شاخص روایی محتوایی، پایایی پرسشنامه، تکرارپذیری پرسشنامه.

یافته­ ها: ابزار نهایی بصورت پرسشنامه­ ای ۵۰ سئوالی طراحی شد. همچنین شـاخص روایـی محتـوایی CVI در نهایت برای پرسشنامه مقدار ۰,۷۶۳بدست آمد. نتایج آنالیز پاسخ­های پرسشنامه نهایی نشان داد که پایین­ترین ضریب پایایی مربوط به بخش مدیریت خطاها با مقدار آلفای کرونباخ برابر ۰.۷۴۲ می­باشد. در نهایت نیز میزان شاخص تکرارپذیری پرسشنامه نهایی، با استفاده از روش بازآزمایی، مقدار ۰.۹۹۳ (P<۰,۰۰۱) بدست آمد.

نتیجه­ گیری: پس از طراحی پرسشنامه نهایی با شرایط احراز روایی، پایایی و تکرارپذیری مناسب، می­توان با اطمینان بالا گفت که این ابزار در صورت اعمال بر روی نرم ­افزارهای مربوطه، نتایج مناسبی را در جهت ارتقای کیفیت و کارایی نرم ­افزار و محیط کاربری آن، به دنبال خواهد داشت.

مقدمه: خستگی درک شده مرتبط با کار، مسئله مهمی است، زیرا می­تواند بر کارایی کارگران اثر سو داشته باشد. همچنین، خستگی کارگران یکی از عوامل اصلی رخداد حوادث در محیط‌های کار شناخته‌شده است. با توجه به پیامدهای خستگی درک شده مرتبط با کار، ارزیابی خستگی در محیط‌های کار، زیربنایی‌ترین اقدام جهت مدیریت ریسک خستگی می‌باشد. از این‌رو، این مطالعه با هدف سنجش پایایی و روایی نسخه فارسی پرسشنامه خستگی شغلی سوئدی (SOFI-۲۰) در کارکنان ایرانی انجام گرفت.

مواد و روش­ها: در این مطالعه مقطعی، ۵۰۱ نفر از کارکنان دو شرکت پتروشیمی به روش نمونه‌گیری آسان انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. از نسخه فارسی پرسشنامه SOFI-۲۰ برای جمع‌آوری داده‌ها استفاده شد. این پرسشنامه طی فرآیند ترجمه و باز ترجمه تهیه گردید. سنجش پایایی و روایی نسخه فارسی پرسشنامه فوق، با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی و ضریب آلفای کرونباخ انجام شد.

یافته‌ها: برای دستیابی به برازش بهتر، با همبسته در نظر گرفتن برخی از آیتم‌های ویرایش فارسی پرسشنامه SOFI-۲۰، تحلیل عاملی تأییدی مجدداً انجام شد. نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که نسخه فارسی پرسشنامه از برازش مطلوبی برخوردار است. مقدار ضریب آلفای کرونباخ کلی پرسشنامه SOFI-۲۰، ۰,۹۵ محاسبه شد. همچنین ضریب آلفای کرونباخ ابعاد مختلف پرسشنامه SOFI-۲۰، در گستره ۰,۶۹ تا ۰.۸۸۷ به دست آمد. 

نتیجه‌گیری: پایایی و روایی نسخه فارسی پرسشنامه SOFI-۲۰ جهت ارزیابی ابعاد خستگی مرتبط با کار در جمعیت ایرانی، قابل قبول می‌باشد.

مقدمه: با توجه به مؤثر و کم هزینه‌تر بودن اصل پیشگیری، روش‌های ارزیابی ارگونومیکی به عنوان ابزاری برای پیش بینی پتانسیل بروز آسیب‌ها مورد استفاده قرار گرفته است. هدف از پژوهش حاضر، اعتباریابی و پایایی سنجی آزمون محقق ساخته ارزیابی ارگونومیکی مهارت‌های کشتی بود.

روش کار: در این تحقیق، با توجه به آزمون‌های ارگونومیکی ارزیابی مشاغل و تحقیقات آسیب شناسی رشته کشتی، آزمون ارزیابی ارگونومیکی مهارت‌های کشتی (WSEAtest)، طراحی شد. اعتباریابی محتوایی و صوری آزمون با استفاده از نظرات متخصصین بیومکانیک و آسیب‌شناسی ورزشی، پزشکان، فیزیوتراپ-ها، مربیان و کشتی‌گیران تیم ملی آزاد انجام شد. همچنین آزمون در دو روز مختلف توسط ۵ آزمونگر و با استفاده از نرم افزار kinovea ۰,۸.۱۵ روی سه مهارت انجام و پایایی درون و بین آزمونگر محاسبه شد. پس از اعتباریابی و پایایی سنجی، آزمون (WSEA) روی فیلم اجرای چهار مهارت منتخب کشتی آزاد کشتی گیران المپیکی ایران حاضر در المپیک ۲۰۱۲ لندن، انجام شد.

یافته‌ها: احتمال آسیب دیدگی در اندام مختلف، عوامل آسیب‌زای مرتبط با برخوردها و اعمال نیروها، وضعیت ورزشکار و وضعیت محیط با تحقیقات آسیب‌شناسی کشتی همخوانی داشت و اعتبار نتایج آزمون تأیید شد.

نتیجه گیری: آزمون WSEA از اعتبار و پایایی کافی برخوردار بوده و مربیان، متخصصین و درمانگران ورزشی می‌توانند از این آزمون برای ارزیابی عوامل آسیب‌زا و تعیین اولویت‌های تمرینی، اصلاحی و درمانی در رشته کشتی در سطوح و سنین مختلف استفاده کنند.