پیام خود را بنویسید

جستجو در مقالات منتشر شده


۱۷ نتیجه برای کاربر

قاسم حسام، محسن علی آبادی، مریم فرهادیان، وحید افشاری دوست،
دوره ۱، شماره ۲ - ( ۹-۱۳۹۲ )
چکیده

مقدمه: استفاده کاربران از نمایشگرهای تصویری به ویژه رایانه می‌تواند عوارض بهداشتی را ایجاد نماید که بر عملکرد ذهنی و فیزیکی افراد تاثیرات منفی داشته باشد. این مطالعه با هدف تعیین ارتباط شرایط ارگونومیکی کار با نمایشگرهای تصویری با میزان احساس خستگی در دانشجویان تحصیلات تکمیلی به عنوان کاربران دائمی صورت گرفت. روش بررسی:در این مطالعه توصیفی تحلیلی ۷۰ نفر از دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه علوم پزشکی همدان بصورت تصادفی انتخاب گردیدند. پرسشنامه استانداردی با ضریب پایایی ۸/۰ جهت تعیین میزان احساس خستگی کاربران بین دانشجویان توزیع و تکمیل گردید. پرسشنامه حاوی۳۰ سوال که پوشش دهنده سه معیار شامل خواب آلودگی یا گیجی، ناتوانی در تمرکز و ناراحتی جسمی بود. اطلاعات شرایط محیطی و ارگونومیکی کار نیز تعیین مقدار و ثبت گردید. علاوه بر این اندازه‌گیری شدت میدان الکتریکی و مغناطیسی در محدوده فرکانس خیلی پایین با استفاده از دستگاه مدل HI-۳۶۰۳ شرکت HOLADAY، مطابق با روش استاندارد IEEE std ۱۱۴۰-۱۹۹۴ صورت گرفت. داده‌های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار آماری SPSS مورد تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج نشان داد در بین دانشجویان میانگین نمره شاخص گیجی ۵/۶±۸/۱۷، شاخص ناتوانی در تمرکز ۴/۴±۷/۱۸، شاخص ناراحتی جسمی ۹/۶±۹/۱۱ و در نهایت شاخص کل خستگی ۷/۱۵±۵/۴۸ بود. بین مدت زمان پیوسته کار با رایانه و میزان خستگی ارتباط معناداری وجود دارد(۰۵/۰<‌P). بین مدت زمان کار روزانه با رایانه و میزان خستگی ارتباط معناداری یافت نگردید(۰۵/۰>‌P). بین نوع نمایشگر مورد استفاده و میزان خستگی ارتباط معناداری یافت شد(۰۵/۰<‌P). علاوه براین ارتباط معناداری بین شرایط محیطی مکان کار با رایانه و میزان خستگی کاربران وجود نداشت (۰۵/۰>‌P) البته نتایج نشان دهنده روند افزایشی نمره خستگی در شرایط محیطی و وضعیت‌های نامناسب ارگونومیک کار با رایانه بود. علاوه بر این اختلاف شدت میدان‌های الکترومغناطیسی با توجه به نوع نمایشگر معنادار بود (۰۵/۰<‌P). نتیجه‌گیری: معیار ناتوانی در تمرکز بیشترین نمره خستگی را به خود اختصاص داده است که می‌تواند بر عملکرد آموزشی دانشجویان تاثیر منفی گذارد. رعایت اصول ارگونومیک کار با رایانه به ویژه کاهش مدت زمان پیوسته کار با رایانه و استفاده از نمایشگر‌های با تکنولوژی روز و همچنین بهینه نمودن شرایط روشنایی و آکوستیکی محیط می‌تواند خستگی دانشجویان را بطور قابل ملاحظه‌ای کاهش دهد.
منصور ضیائی، حامد یارمحمدی، میثم مرادی، فرامرز قره گوزلو،
دوره ۱، شماره ۳ - ( ۱۲-۱۳۹۲ )
چکیده

مقدمه: کار با پایانه‌های تصویری می‌تواند با شکایات چشمی به‌ویژه خستگی چشمی و علایمی همچون سردرد، اختلال در ادامه کار ‌و اختلالات چشمی مرتبط باشد. هدف مطالعه حاضر، تعیین میزان شیوع خستگی چشمی و ریسک‌فاکتورهای مرتبط با آن در کاربران کامپیوتری دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه در سال ۱۳۹۱ بود.

مواد و روش‌ها‌: این پژوهش توصیفی-تحلیلی در روی ۲۶۰ نفر از کاربران کامپیوتر انجام‌شد. داده‌ها با استفاده از پرسشنامه خستگی چشمی (Visual Fatigue Questionnaire) و پرسشنامه دموگرافیکی و شغلی‌ جمع‌آوری گردید. برای تحلیل داده‌ها از آزمون‌های آماری اسپیرمن، من‌ویتنی و کروسکال-والیس استفاده‌شد.

نتایج: میانگین (انحراف معیار) سنی کاربران (۷,۷۴) ۳۶.۷۴ سال و ساعات روزانه کار با کامپیوتر (۲.۲۸) ۵.۸۵/۵ ساعت بود. نمره خستگی چشمی افراد برابر با (۱.۹۷) ۲.۹۹ بود، به‌طوری‌که ۳۲.۳% کاربران دارای خستگی چشمی شدید بودند. همچنین ۴۵.۴ ، ۲۱.۹، ۳۲.۷و ۴۶.۲درصد کاربران به‌ترتیب دچار استرین چشمی، اختلال دید، اختلال سطح چشم و مشکلات خارج چشمی شدید بودند. با افزایش سن، سابقه کار و ساعات روزانه کار با کامپیوتر، میزان بروز خستگی چشمی و شکایات مرتبط با آن افزایش یافت  (p<۰,۰۵)خستگی چشمی کاربران عینک‌دار بیش از بدون‌عینک (p<۰,۰۰۱) و در موقعیت ۹۰ درجه مانیتور نسبت به پنجره کمتر از دو موقعیت صفر (p=۰,۰۴۱) و ۱۸۰ درجه (p=۰,۰۳۶) بود.

نتیجه‌گیری: شیوع خستگی چشمی در بین کاربران کامپیوتری بسیار بالا بود. با به‌کارگیری اصول ارگونومی از قبیل استراحت‌های منظم و کوتاه‌مدت، نگاه‌کردن به اجسام دور، پلک‌زدن منظم و کاهش خیرگی‌های مستقیم و غیرمستقیم، می‌توان از خستگی بینایی و مشکلات جدی بعدی پیشگیری کرد.

Normal ۰ false false false EN-US X-NONE AR-SA
رستم گلمحمدی، مجتبی کمالی نیا، کمال الدین عابدی، سارا کریمی، محبوبه اسحاقی،
دوره ۲، شماره ۱ - ( ۳-۱۳۹۳ )
چکیده

مقدمه: امروزه انجام بسیاری از فعالیتها مستلزم استفاده مؤثری از تلفن همراه و مواجهه با آن می باشد. با توجه به اهمیت موضوع و ابهامات مطرح شده در مورد اثرات آنها، هدف این تحقیق بررسی میدانهای الکترومغناطیس گوشیهای همراه متداول و ارتباط کمیات مورد سنجش آنها با برخی علائم سلامتی کاربران می‌باشد. مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی تحلیلی و مقطعی، بر روی ۸۰ نفر دانشجویان و کارکنان دانشگاه علوم پزشکی همدان در سال ۱۳۹۱ انجام شد. برای اندازه‌گیری میدان الکتریکی، مغناطیسی و چگالی توان تلفنهای همراه از دستگاه Electro Smag meter ۵۹۳ استفاده گردید و برخی علائم سلامتی کاربران نیز با پرسشنامه ثبت گردید. تحلیل آماری داده‌ها با استفاده از SPSS ۱۱,۵ و آزمونهای ANOVA , T-Test و مجذورکای انجام شد. یافته‌ها: در همه گوشیهای مورد مطالعه کمیات مورد سنجش (شدت میدان الکترکی، مغناطیسی و چگالی توان) در حالت مکالمه بالاترین مقدار بود. میانگین چگالی توان گوشیها در هنگام مکالمه از لحاظ آماری اختلاف معنی‌داری با هم داشتند)۰۰۱/۰ (P=. بین مقادیر شدت میدان مغناطیسی هنگام مکالمه با گوشی با سردرد و اضطراب کاربران و همچنین بین مقادیر چگالی توان در شرایط مذکور و کم‌خوابی ارتباط معنی‌دار آماری وجود داشته است (به ترتیب ۰۲/۰P= و ۰۳/۰ P=و ۰۰۲/۰P=). نتیجه‌گیری: هرچند در این تحقیق ارتباط بین برخی علائم اثرات خود اظهار شده و شدت میدانهای الکترومغناطیس تلفن همراه مورد تایید قرار گرفت، که این نتایج همسو با سایر نتایج مطالعات مشابه می‌باشد لیکن نمی توان به طور مطلق این علائم را به استفاده از گوشی ها نسبت داد لذا توصیه می‌گردد جوانب احتیاط از جمله کاهش مواجهه با تشعشعات تلفنهای همراه در هنگام استفاده از آنها و انتخاب گوشیهای ایمن‌تر رعایت گردد تا از ایجاد عوارض احتمالی ناشی از آن پیشگیری گردد.
جواد فردمال، جواد کشوری کامران،
دوره ۲، شماره ۳ - ( ۹-۱۳۹۳ )
چکیده

 

مقدمه: شاخص کاربردپذیری، عملکرد یک محصول را در زمینه رضایت کاربر و افزایش بهره‌وری مورد ارزیابی قرار می‌دهد. اصول کاربردپذیری عبارتند از؛ اثربخشی، کارآیی، ایمنی، امکانات، آموزش‌پذیری، یادآوردپذیری. هدف اصلی این مطالعه طراحی ابزاری جهـت بـرآورد میزان کاربردپذیری نرم افزارهای تحت وب در زمینه اتوماسیون فرایندهای پژوهشی تعیین شده است.

مواد و روش­ کار: پس از استخراج پرسشنامه اولیه از منابع استاندارد ارزیابی کاربردپذیری، جهت بررسـی شاخص­های روایــی، ســازگاری درونــی و تکرارپذیری، به ترتیب از تکنیک­های تعیین روایـی محتوایی، ضریب آلفای کرونباخ و روش بازآزمایی استفاده شـده است. اهم مراحل انجام کار عبارتند از: تعیین دامنه و ابعاد محتوایی پرسش­ها، تهیـه پیش­نویس پرسشنامه، تعیین اعضای پانل تخصصی، روش انجام، نحوه ثبت و تحلیل داده­های پرسشنامه، تعیــین معیارهــای پــذیرش پرسش­ها، تعیین شاخص روایی محتوایی، پایایی پرسشنامه، تکرارپذیری پرسشنامه.

یافته­ ها: ابزار نهایی بصورت پرسشنامه­ ای ۵۰ سئوالی طراحی شد. همچنین شـاخص روایـی محتـوایی CVI در نهایت برای پرسشنامه مقدار ۰,۷۶۳بدست آمد. نتایج آنالیز پاسخ­های پرسشنامه نهایی نشان داد که پایین­ترین ضریب پایایی مربوط به بخش مدیریت خطاها با مقدار آلفای کرونباخ برابر ۰.۷۴۲ می­باشد. در نهایت نیز میزان شاخص تکرارپذیری پرسشنامه نهایی، با استفاده از روش بازآزمایی، مقدار ۰.۹۹۳ (P<۰,۰۰۱) بدست آمد.

نتیجه­ گیری: پس از طراحی پرسشنامه نهایی با شرایط احراز روایی، پایایی و تکرارپذیری مناسب، می­توان با اطمینان بالا گفت که این ابزار در صورت اعمال بر روی نرم ­افزارهای مربوطه، نتایج مناسبی را در جهت ارتقای کیفیت و کارایی نرم ­افزار و محیط کاربری آن، به دنبال خواهد داشت.


مجید معتمدزاده، زهرا مرادپور، حامد گرجی زاده، قاسم حسام، عباس مقیم بیگی،
دوره ۲، شماره ۴ - ( ۱۲-۱۳۹۳ )
چکیده

مقدمه: روش‌های ارزیابی پوسچر به‌عنوان محور و مبنای ارزیابی خطر ابتلا به اختلالات اسکلتی عضلانی مرتبط با کار در نظر گرفته می‌شوند. دستیار دیجیتال شخصی یک سیستم کوچک قابل حمل، با سیستم‌ عامل است که می‌توان برنامه‌های مختلفی مثل انواع روش‌های ارزیابی پوسچر را بر روی آن نصب کرد.

مواد و روش ­ها: در ابتدا سه روش ارزیابی پوسچر REBA ،RULA و QEC مشخص شد. سپس برنامه روش‌های ارزیابی پوسچر با نرم‌افزار bascom و به زبان basic در آی‌سی میکرو کنترلر خانواده avr نوشته شد و از طریق پروگرامر وارد آی سی شد و سیستم PDA ساخته شد. کاربردپذیری PDA توسط نسخه فارسی پرسشنامه کاربردپذیری سیستم، پس از تعیین روایی و پایایی پرسشنامه، سنجیده شد. در نهایت ارزیابی پوسچر توسط PDA با روش قلم و کاغذ مقایسه شد.

یافته­ ها: امتیاز کاربردپذیری سیستم PDA ساخته شده ۶/۲±۸۴/۲ بدست آمد که بر اساس مقیاس طبقه‌بندی در رتبه B و وضعیت خیلی خوب قرار گرفت. آلفای کرونباخ و ضریب همبستگی پیرسون پرسشنامه کاربردپذیری سیستم نیز به ترتیب ۰/۷۱۶ و ۰/۸۸۸ بدست آمد (۰/۰۰۱˂P). مقایسه روش PDA با روش قلم و کاغذ نیز نشان داد، مدت زمان مورد نیاز برای ارزیابی پوسچر با روش PDA کمتر از نصف مدت زمان مورد نیاز برای ارزیابی پوسچر با روش قلم و کاغذ می‌باشد. همچنین احتمال خطای محاسباتی در روش PDA برابر صفر ولی در روش قلم و کاغذ بین ۲/۳۳ تا ۸/۶۶ می‌باشد.

نتیجه­ گیری: استفاده از دستیار دیجیتالی شخصی جهت ارزیابی پوسچر، مشکلات مربوط به تأخیر در رسیدن به نتیجه نهایی را حل کرده و احتمال خطا در محاسبه نتیجه نهایی را به صفر می‌رساند. 


آتنا رفیعی پور، الناز رفیعی پور، مرضیه صادقیان،
دوره ۳، شماره ۱ - ( ۳-۱۳۹۴ )
چکیده

 

مقدمه: اختلالات اسکلتی- عضلانی یکی از مشکلات رایج در میان کاربران رایانه می­باشد که در طی سالیان دراز مورد توجّه محققین قرارگرفته و راهکارهای متفاوتی از سوی آن­ها برای رفع مشکل پیشنهاد گردیده است. در مطالعه حاضر نیز به بررسی تأثیر آموزش ارگونومی بر کاهش سطح ریسک ابتلا به اختلالات اسکلتی- عضلانی کاربران رایانه پرداخته می‌شود.

مواد و روش­ها: در این مطالعه تعداد ۱۱۰ نفر از کاربران رایانه بخش اداری دانشگاه به‌صورت تصادفی انتخاب به‌طور مساوی به دو گروه مداخله و کنترل تقسیم شدند. افراد گروه مداخله در برنامه آموزشی آشنایی با اصول ارگونومی کار با رایانه شرکت داده شدند. بررسی شیوع دردهای اسکلتی-عضلانی با استفاده از پرسشنامه نوردیک انجام شد و شیوه ارزشیابی RULA برای تعیین سطح ریسک قبل و ۶ ماه بعد از آموزش به کار گرفته شد. داده‌ها با استفاده از آزمون‌های آماری تی مستقل و زوجی مورد تجزیه ‌و تحلیل قرار گرفت.

یافته‌ها: شیوع ناراحتی عمدتاً در اندام‌های کمر (۵۵,۴%) و گردن (۵۴.۵%) گزارش شد و نمره سطح ریسک حدود ۳۱% برای افراد تحت مطالعه قبل از مداخله در محدوده خطر بود. پس از اجرای برنامه آموزشی، به‌طور قابل ملاحظه‌ای در گروه مداخله کاهش یافت (P<۰,۰۵) امّا این تفاوت در گروه کنترل معنادار نبود. 

نتیجه­ گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که اجرای برنامه مداخله­ای صحیح می‌تواند سطح مواجهه کارگران به ریسک فاکتورهای ابتلا به اختلالات اسکلتی- عضلانی را کاهش دهد و به‌عنوان یک عامل مکمل برای ارتقاء کارایی اقدامات ارگونومیک در نظر گرفته شود.


ایمان دیانت، پروین عادلی، امیر حسین طالبیان،
دوره ۴، شماره ۲ - ( ۷-۱۳۹۵ )
چکیده

مقدمه: اهمیت طراحی محصولات مختلف بدلایل اقتصادی و همچنین تغییر دیدگاههای کاربران، سیاست گذاریها و نیازهای قانونی در طی سالهای اخیر افزایش چشمگیری داشته است. متناسب با این تغییرات، علم ارگونومی نیز به عنوان یکی از مهمترین علوم تآثیر گذار در زمینه طراحی محصولات از نظر برقراری تناسب بهینه بین کاربر و محصول، رشد و توسعه یافته است. هدف از این مطالعه بررسی مهمترین ملاحظات و رویکردهای مختلف سنتی و جدید ارگونومی در طراحی محصولات و همچنین چالشها و محدودیتهای پیش رو در این زمینه بوده است.

روش کار: جستجوی مقالات از طریق بانک‌های اطلاعاتی و موتورهای جستجو نظیر Ergonomics Abstracts، Pubmed/Medline، Web of Science، Science Direct، Scopus و Google Scholar و کلید واژه‌های طراحی، محصول، ارگونومیک، روش‌های طراحی و رویکردهای طراحی صورت گرفت. جستجو محدود به مقالات انگلیسی زبان با متن کامل و منتشر شده در ژورنالهای Peer Review بین سالهای ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۵ بود.

یافته‌ها: مقایسه رویکردهای سنتی و جدید ارگونومی در طراحی محصول نشان می‌دهد که رویکردهای جدید با در نظر گرفتن جنبه‌ها و جزئیات بیشتری از تعامل کاربر-محصول و زمینه کاربرد، به طراحان در انتخاب یک مدل بهینه از محصول کمک می‌کنند. ملاحظات ارگونومیکی در رابطه با طراحی و تولید محصولات نیز شامل جنبه‌های مهندسی، عوامل روانی-اجتماعی و در نظر گرفتن قابلیت‌ها و محدودیت‌های کاربران و محصولات جهت برقراری تناسب بهینه بین کاربر و محصول می‌باشند.

نتیجه گیری: به نظر می‌رسد که در دنیای امروزی دیگر اکتفا به روشهای سنتی به تنهایی نمی‌تواند متضمن موفقیت یک محصول در بازار، بخصوص در مقیاس جهانی و برای طیف وسیعی از کاربران باشد. به عبارت دیگر، لحاظ کردن جنبه‌های مختلف فنی (از نظر تعامل کاربر با محصول) و حقوقی (محیط زیست، توسعه پایدار، صرفه اقتصادی و...) که در رویکردهای جدید ارگونومی مطرح می‌شوند می‌تواند به عنوان راه حل اصلاحی و تکمیلی جهت موفقیت محصولات در بازار و همچنین بهبود کیفیت محصولات از دیدگاه ارگونومیکی مورد توجه قرار گیرند. هرچند که برای رسیدن به این هدف ممکن است متخصصین ارگونومی با چالشهایی مواجه باشند، ولی ارائه ارگونومی با کیفیت و مطابق با اصول علمی و به روز شده توسط ایشان در طراحی محصول می‌تواند به عنوان یک راه حل مؤثر برای غلبه بر این چالشها در نظر گرفته شود.


زینب کاظمی، حمیدرضا مختاری نیا، رضا اسکویی زاده،
دوره ۴، شماره ۲ - ( ۷-۱۳۹۵ )
چکیده

مقدمه: در دهه اخیر، با توجه به توسعه فن‌آوری، بیشتر مشاغل و کارها به استفاده از رایانه نیاز دارند. فقدان اطلاعات درباره وضعیت‌های ارگونومی منجر به آسیب‌های شغلی گوناگون شده‌است. وجود زمان استراحت بین ساعات کاری و استفاده از برخی نرمش‌ها به کاهش اختلالات اسکلتی-عضلانی کمک می‌کند. هدف این مطالعه طراحی نرم افزار ارگوفیدبک و ارزیابی کاربردپذیری آن در کارکنان اداری می‌باشد.

روش‌ کار: در این مطالعه ۳۰ نفر از کارکنان اداری شرکت کردند. در مرحله اول علایم اسکلتی-عضلانی به وسیله چک لیست نقشه بدن انسان کنترل شد. سپس امتیاز بورگ توسط شرکت‌کنندگان قبل از مداخله و در پایان یک روز کاری تکمیل شد. سپس نرم افزار به مدت دو هفته بر روی سیستم‌های آنها نصب و استفاده شد. بعد از مدت دو هفته‌ای، امتیاز بورگ مجدداً تکمیل می‌شد و با پرسشنامه ساس میزان کاربردپذیری نرم افزار توسط محقق ارزیابی شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و آزمون استنباطی ویلکاکسون با بکارگیری نرم افزار SPSS نسخه ۱۹ انجام شد.

یافته‌ها: نتایج نشان داد که در امتیاز بورگ قبل و بعد از مداخله، تفاوت آماری معناداری مشاهده شد (۰۵/۰ >P ). اغلب کاربران از نرم افزار رضایت داشتند و نمره رضایت پرسشنامه ساس میانگین رضایت‌مندی حدود ۲۵/۸۲ درصد گزارش شد.

نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج این مطالعه، کارکنان اداری از نرم افزار رضایت داشتند و این نرم افزار می‌تواند در طولانی مدت به کاهش اختلالات اسکلتی-عضلانی کمک کند.


بهرام ایپکی، زهرا مریخ پور،
دوره ۶، شماره ۳ - ( ۷-۱۳۹۷ )
چکیده

زمینه و هدف: یکی از نکات مهم در طراحی کاربرمحور، توجه به شرایط فیزیکی و روانی کاربر و خطاهای ناشی از طراحی نامطلوب است. سیستم تغییر دندۀ دوچرخه و اهرم آن، از پیچیده‌ترین اجزای دوچرخه است که تعاملات فیزیکی و روانی متعدد کاربران با آن منجر به تأثیراتی بر جسم و روان آنها می‌شود. هدف از این پژوهش، شناخت دقیق نیازهای دوچرخه‌سواران در تعامل با محصول و طراحی محصول برای آن است.
روش ‌کار: در این پژوهش ابتدا با روش AEIOU تحلیلی کیفی صورت گرفت. در ادامه ۵۰ دوچرخه‌سوار دانشگاه هنر اسلامی تبریز با روش نمونه‌گیری غیرتصادفی دردسترس پژوهش قرار گرفتند و با سنجش مطلوبیت ۳ آزمودنی، از آنها نظرسنجی کمّی به عمل آمد. پس از آماده‌سازی پیش‌نیازهای طراحی، با استفاده از تکنیک اسکمپر، ایده‌هایی ارائه و با روش DFV ارزیابی شد و ایدۀ ‌نهایی شکل گرفت.
یافته‌ها: یافته‌های اولیه نشان داد که کاربران حین تغییردنده با مشکلات روانی نسبت به مشکلات فیزیکی بیشتر مواجه می‌شوند. همچنین طبق سنجش مطلوبیت، آزمودنی (۲) با مجموع امتیاز ۸۸۳ و میزان نسبت مطلوبیت ۱.۲۱۲ نسبت به آزمودنی (۳) و ۱.۲۵۶ نسبت به آزمودنی (۱) از نظر کاربران، مطلوب‌ترین محصول بود که این مسئله نشان داد میزان مطلوبیت با سادگی طراحی آزمودنی‌ها رابطۀ مستقیم دارد.
نتیجه‌گیری: از آنجایی که بیشتر اشتباهات کاربران در درک جابه‌جایی منطقی دنده‌ها منجر به نامطلوب‌بودن شرایط تعویض دندۀ دوچرخه می‌شود. طراحی محصول مدنظر با تمرکز بر کاهش خطای کاربر و تعداد عملکردهای اضافی، تسریع در فرایند تصمیم‌گیری کاربر و بدون آسیب‌رسانی به سیستم تعویض دندۀ دوچرخه صورت گرفت.

 

علی عربیان، سید ابوالفضل ذاکریان،
دوره ۷، شماره ۱ - ( ۳-۱۳۹۸ )
چکیده

زمینه و هدف: استفاده از تکنولوژی‌های جدید، به‌ویژه گوشی همراه، روزبه‌روز در حال گسترش است. تعیین کاربردپذیری گوشی‌های همراه برای گروه‌های سنی مختلف به گسترش متوازن این تکنولوژی منجر خواهد شد. بنابراین هدف این پژوهش بررسی و مقایسه کاربردپذیری گوشی‌های لمسی و دکمه‌ای در کاربران سالمند ایرانی در دو حوزه عملکرد عینی و کاربردپذیری ادراک‌شده است.
روش کار: در این پژوهش مقطعی ۲۰ سالمند (۵۰ درصد زن) با میانگین (انحراف معیار) سنی (۳/
۶۲) ۶۵/۲۵ به روش تصادفی ساده برای سنجش کاربردپذیری گوشی‌های لمسی و دکمه‌ای انتخاب شدند. سپس از آزمون‌های سرعت تایپ، تعداد اشتباهات تایپی، گرفتن عکس، ایجاد مخاطب جدید و ارسال پیامک برای سنجش عملکرد عینی سالمندان استفاده شد. کاربردپذیری ادراک‌شده با استفاده از پرسشنامه کاربردپذیری گوشی همراه به دست آمد. فشار عضلانی و بارکار ذهنی به‌ترتیب با استفاده از پرسشنامه‌های Borg CR۱۰ و NASA-TLX سنجش و داده‌ها با آزمون‌های آنالیز آماری تی تست و من ویتنی در نرم‌افزار SPSS نسخه ۲۴ تجزیه‌وتحلیل شد.
یافته‌ها: میانگین سرعت تایپ و تعداد اشتباهات تایپی در گوشی لمسی بیشتر از گوشی دکمه‌ای و متوسط کاربردپذیری ادراک‌شده در گوشی لمسی (۵/
۸) بالاتر از گوشی دکمه‌ای (۴/۳) است. ضریب همبستگی پیرسون رابطه‌ای معکوس (۰/۳-) بین کاربردپذیری ادراک‌شده و بارکار ذهنی را در دو نوع گوشی نشان داد. همچنین بیشترین فشار عضلانی درک‌شده هنگام استفاده از گوشی‌های همراه در ناحیه گردن احساس شد.
نتیجه‌گیری: به سالمندانی که بیشتر از عملکرد تایپ گوشی استفاده می‌کنند گوشی دکمه‌ای و سالمندانی که بیشتر از عملکرد فهرست گوشی (دوربین، تماس، اینترنت) استفاده می‌کنند گوشی لمسی توصیه می‌شود.

 


مهناز احمدلو، مصطفی پویاکیان، محمد رنجبریان، سهیلا خداکریم،
دوره ۷، شماره ۲ - ( ۶-۱۳۹۸ )
چکیده

زمینه و هدف: مدل‌های متنوعی از ابزار آچاربکس در بازار مصرف وجود دارند که دارای وزن، طول دسته و قطر دسته متفاوتی هستند. هر یک از این ویژگی‌ها می‌تواند به‌تنهایی نیروی اعمال‌ شده دست را تغییر دهد و بر احساس راحتی کاربر تأثیرگذار باشد. مطالعه حاضر با هدف بررسی ارتباط ویژگی‌های ابعادی و وزن چند مدل مختلف از ابزار آچاربکس با نمره شاخص کاربردپذیری آنها انجام شد.
روش کار: ۵۸ تکنسین مرد از کارکنان واحدهای تأسیسات و نگهداری وابسته به دانشگاه علوم‌پزشکی شهیدبهشتی، ۱۲ مهره با میزان سفتی N/m ۸ گشتاور را به کمک شش مدل آچاربکس با ویژگی‌های فیزیکی متفاوت باز کردند. حجم نمونه براساس تعداد پیشنهاد شده در مطالعات کاربردپذیری انتخاب شد. برای تعیین نمره کاربردپذیری هریک از مدل‌ها، از پرسشنامه اعتبارسنجی‌شده شاخص کاربردپذیری سیستم (SUS) پس از آزمایش استفاده شد. مطالعه در سال ۱۳۹۶ صورت گرفت و از نرم‌افزار SPSS نسخۀ ۲۱ برای آنالیز داده‌ها استفاده شد.
یافته‌ها: میان شاخص کاربردپذیری با پارامترهای فیزیکی آچاربکس‌ها ارتباط معنی‌داری از نظر آماری وجود دارد (۰/۰۰۱>P). آچاربکس‌هایی با طول دسته بلندتر و قطر دسته در محدوده قطر بهینه دسته ابزارهای دستی برای مردان نمره کاربردپذیری بیشتری به دست آورده است و شرکت‌کنندگان تجربه بهتری از اجرای آزمون با این مدل‌ها داشته‌اند.
نتیجه‌گیری: استفاده از شاخص کاربردپذیری سیستم (پرسشنامه SUS) به‌منظور سنجش کیفیت طراحی انسان‌محور ابزارهای دستی، روشی مناسب برای ارزیابی و انتخاب ابزارهای دستی پرمصرف کارکنان مشاغل فنی است. نتایج این ارزیابی برای کاربردهای کوتاه‌ مدت بسیار معتبر است، اما برای فعالیت‌های طولانی باید از شاخص‌های غیرذهنی و فیزیولوژیک مانند الکترومیوگرافی (EMG) استفاده کرد.

سعید ایل‌بیگی، محسن ابراهیمی صدر، محمد اسماعیل افضل پور، هادی موذنی،
دوره ۹، شماره ۲ - ( ۷-۱۴۰۰ )
چکیده

زمینه و هدف: هدف این تحقیق، بررسی ارگونومی دستگاه‌­­های زیربغل و هوانورد فضای باز (پارکی) بر اساس آنتروپومتری کاربران مرد است.
روش ­کار: از بین کاربران مرد این دستگاه­‌ها، ۱۲۰ نفر از شهر تهران و در محدوده سنی بالای ۲۰ سال (۱۶/۲۷±۴۸/۳۸)، به عنوان نمونه انتخاب شدند. متغیرهای تحقیق، ابعاد دستگاه‌­­های مورد نظر و آنتروپومتری (ارتفاع رکبی، طول کفل رکبی و پهنای کفل) کاربران مرد بود. از شاقول، متر مهندسی، خط­‌کش­، گونیا و کیت آنتروپومتر استاتیک (کولیس)، برای اندازه‌­گیری ابعاد دستگاه­­‌ها و آنتروپومتری کاربران (طبق دستورالعمل فیزنت) استفاده شد. سپس با توجه به استانداردهای ارگونومی و بدن‌سازی، علم بیومکانیک حرکتی و نحوه استقرار بر روی دستگاه‌­­ها، تناسب دستگاه‌­ها مورد ارزیابی قرار گرفت. از آمار توصیفی برای توصیف داده­‌ها و از آزمون‌های T تک گروهه (آمار پارامتری) و دوجمله‌­ای (آمار ناپارامتری) برای آزمون فرضیه­‌ها استفاده شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که بین اکثر ابعاد مورد نظر از دستگاه‌­­ها، با ابعاد مربوطه و بهینه کاربران، تفاوت  معنی‌­داری وجود دارد (۰/۰۵>P value). بنابراین این دستگاه‌­­ها از نقطه نظر آنتروپومتری کاربران مرد، ارگونومیک نبوده و اتخاذ روشی جهت استانداردسازی این دستگاه‌­ها ضروری به نظر می‌­رسد.
نتیجه‌گیری: اکثر ابعاد دستگاه­‌های­ زیربغل و هوانورد فضای باز از نقطه نظر آنتروپومتری کاربران مرد، ارگونومیک نیست. این عدم تناسب می‌­تواند عوارض و آسیب­‌های جسمانی کاربران را به همراه داشته باشد. بنابراین کاربران در هنگام استفاده از این دستگاه­‌ها باید دقت لازم را به عمل آورده و از فعالیت با دستگاه‌­هایی که متناسب با ابعاد بدنی آن­ها نیست، دوری نمایند.



سیاوش اعتمادی‌نژاد، الهه عموزاده، جمشید یزدانی چراتی،
دوره ۱۰، شماره ۱ - ( ۴-۱۴۰۱ )
چکیده

اهداف: امروزه محصولات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری زیادی از جمله نرم‌افزارهای اتوماسیون اداری، وب‌سایت‌های تحت وب مورد استفاده‌ی کارکنان اعم از اساتید و کارمندان واحدهای مختلف در اداره‌ها قرار می‌گیرد و وب‌سایت‌ها به‌ عنوان یکی از جنبه‌های اصلی رقابت در هر سازمان محسوب می‌شوند. هدف از انجام این پژوهش، ارزیابی اکتشافی کاربردپذیری نرم‌افزار سیات در دانشگاه علوم پزشکی مازندران می‌باشد
روش ‌‌‌کار: مطالعه‌ی حاضر از نوع توصیفی- مقطعی بود که با استفاده از روش هیوریستیک (Heuristic) ارزیابی بر روی نرم‌افزار سامانه‌ی یکپارچه‌ی تحقیقات (سیات) توسط ۳ ارزیاب انجام شد. سپس آن‌ها جهت ارزیابی شدت هر یک از گزینه‌های ده‌گانه، عددی بین ۰ تا ۴ را اعمال کردند. پس‌ از آن‌که هر مشکل توسط ارزیاب‌ها در یکی از ۱۰ شاخه‌ی ارزیابی Nielsen قرار گرفت، مشکلات مطرح ‌شده مشابه حذف‌، میانگین نمرات مشکلات و شدت وخامت محاسبه شد.
یافته‌ها: در ارزیابی کاربردپذیری نرم‌افزار تحت وب سیات (سامانه) با استفاده از مؤلفه‌های ارائه ‌شده‌ی Nielsen، در مجموع ۹۲ مشکل کاربردپذیری شناسایی گردید. بیش‌ترین مشکل مربوط به تشخیص به‌جای یادآوری با ۱۶ مشکل (۱۷/۳۲ درصد) و کم‌ترین تعداد مشکل مربوط به دو مؤلفه‌ی هم‌خوانی بین سیستم و دنیای واقعی و وضوح وضعیت سیستم با ۶ مورد (۶/۵۲ درصد) بود.
نتیجه‌گیری: روش ارزیابی کاربردپذیری، ارزان و ساده است و می‌توان مشکلات ناشی از وب‌سایت‌ها و اپلیکشین‌ها را به ‌صورت بازخورد جهت ارتقای آن‌ها مورد ارزیابی قرار داد. هر چقدر نیاز کاربران سیستم سیات دقیق‌تر در نظر گرفته شود، استفاده از سیستم، اثربخش و موجب رضایت کاربران خواهد شد.

مرتضی مهدوی، آرزو سماک امانی، محمد امین موعودی، هادی اصغری،
دوره ۱۰، شماره ۲ - ( ۷-۱۴۰۱ )
چکیده

اهداف: تأمین ایمنی نیروهای انسانی در صنایع، از اهمیت بالایی برخوردار بوده و کفش ایمنی یکی از رایج‌ترین تجهیزات حفاظت فردی می‌باشد که وظیفه‌ی حفاظت از پا در برابر خطرات بالقوه را دارد. هدف از این مطالعه، ارزیابی ناراحتی و کاربردپذیری کفش ایمنی در صنایع مختلف استان مازندران جهت یافتن خلأهای موجود در طراحی و بهبود طراحی کفش‌های ایمنی می‌باشد.
روش ‌‌‌کار: این مطالعه از نوع مقطعی بوده و در سال ۱۴۰۰ انجام گردیده است. کارکنان ۱۱ شرکت صنعتی مختلف که از ۷ ویژند کفش ایمنی استفاده می‌کردند، در این پژوهش وارد شدند و به دو پرسش‌نامه‌ی محقق ساخته (Local Perceived Discomfort) LPD (ناراحتی و رضایت کلی) و (Safety Footwear Usability Questionnaire) SFUQ (کاربردپذیری) پاسخ دادند. آنالیز داده‌ها با آزمون‌های آماری میانگین، انحراف استاندارد، ضریب همبستگی رتبه‌ای Spearman، ضریب همبستگی Pearson و آزمون ANOVA انجام گردید.
یافته‌ها: ۲۲۶ نفر مرد با میانگین سنی ۷/۴ ± ۳۶/۳۳ سال در این مطالعه وارد شدند. بیشترین ناراحتی و ضعیف‌ترین کاربردپذیری، کفش ویژند G (۳/۳ و ۳/۹۹) و کم‌ترین ناراحتی و قوی‌ترین کاربردپذیری، کفش ویژند A (۱/۲ و ۵/۳۵) از سوی شرکت‌کنندگان اعلام گردید. در مجموع بیشترین رضایت از ویژند A و کم‌ترین رضایت از ویژند G بیان شد.
نتیجه‌گیری: یافته‌های این پژوهش نشان داد که مشکل عمده در راحتی و کاربردپذیری، احتمالاً وابسته به قالب کفش می‌باشد، چون سازندگان کفش‌های ایمنی، قالب‌ها را از خارج از کشور وارد می‌نمایند که متناسب با مشخصه‌های آنتروپومتری پای کاربران ایرانی نمی‌باشد.

مهسا نیک‌نژاد، علی فرجی،
دوره ۱۰، شماره ۳ - ( ۱۰-۱۴۰۱ )
چکیده

اهداف: هوای سالم هوایی عاری از هرگونه آلاینده‌ای اعم از بوها، گازهای مضر، ریزگردها و ویروس‌ها به ‌ویژه کرونا است که توسط دستگاه تصفیه تهیه می‌گردد. یکی از معضلات کلان‌ شهرها، نداشتن هوای سالم است که از مهم‌ترین نیازهای بشر می‌باشد. هدف از انجام این مطالعه، طراحی دستگاه تصفیه هوای خانگی نوین با ویژگی‌های تعاملی و ارگونومیک بود.
روش ‌‌‌کار: هدف و ماهیت این پژوهش به ترتیب کاربردی و کیفی- توصیفی بود. از روش پیمایشی برای جمع‌آوری داده‌ها استفاده نمودیم. مهم‌ترین ابزار آن به ‌صورت میدانی، پرسش‌نامه‌ی کلامی- تصویری محقق ساخته بوده که از واکاوی از گروه دلفی بهره برده است. روش طراحی به صورت کاربرد طراحی‌نامه مبتنی بر روش طراحی تعامل و کاربرمحوری و به ‌کارگیری تحلیل سلسله‌مراتبی به‌ منظور ارزیابی، شکل‌ گرفته است.
یافته‌ها: دستاورد این پژوهش دستگاه تصفیه هوای خانگی نوین با ویژگی‌های تعاملی و ارگونومیک و با نشان نیک است. از یک‌سو سهولت استفاده و تسریع در عملیات تصفیه با مساحت بیشتر نسبت به دستگاه‌های موجود از طریق صافی‌های مختلف را محقق می‌سازد و از سوی دیگر اقتصادی و بهینه طراحی ‌شده است. دارای تنظیم خودکار و دستی سرعت فن و کنترل از راه دور بوده، قابلیت استفاده به‌ صورت ایستاده و دیواری را داشته و دوستدار محیط‌زیست می‌باشد.
نتیجه‌گیری: با به ارمغان آوردن کارآمدی، کارآیی، ایمنی/ راحتی، مطلوبیت، قابلیت یادگیری و یادآوری آسان به ‌عنوان عناصر کاربردپذیری، ویژگی‌هایی همچون قابلیت رؤیت، بازخورد، محدودیت‌ها، سازگاری و فراخوانی را به‌ عنوان اهداف طراحی تعامل ارائه داد و یک تجربه‌ی مطلوب کاربری را به نمایش گذاشت.

محمد امین موعودی، آرزو سماک امانی، محمد تقی‌پور،
دوره ۱۱، شماره ۲ - ( ۶-۱۴۰۲ )
چکیده

اهداف: امروزه، به‌سبب استفاده از فناوری‌های مدرن در محیط کار، کارکنان به‌سمت تحرک کمتر و نشستن بیشتر پیش رفته‌اند و عوارض ناشی از کار استاتیک و پوسچر ثابت سبب اختلالات متعدد، از جمله اسکلتی‌عضلانی شده است. این پژوهش به ارزیابی راحتی و کاربردپذیری مبدل میز نشسته‌ایستاده‌ی ارگونومی با هدف پیشگیری از عوارض ناشی از نشستن دائم در شاغلان می‌پردازد.
روش ‌‌‌کار: تعداد ۳۰ نفر از کارکنان و اعضای هئیت‌علمی دانشگاه به‌صورت داوطلبانه، با رضایت و آگاهی، وارد این پژوهش شدند. پس از ارائه‌ی توضیحات لازم، دو پرسش‌نامه‌ی محقق‌ساخته‌ی ناراحتی درک‌شده‌ی موضعی (LPD) و کاربردپذیری مبدل میز نشسته‌ایستاده (SSDCUQ)، دو روش آنالیز پوسچر، دو روش ارزیابی ایستگاه کار و رضایت کلی همراه با نرم‌افزار ۲۰-۸-۲ و مبدل میز ارگونومی در اختیار داوطلبان قرار داده شد. پس از دوره‌ی آزمون، برای آنالیز داده‌ها، از نرم‌افزار  SPSS نسخه‌ی ۲۲ و آزمون‌های آماری میانگین، انحراف استاندارد، ضریب هم‌بستگی رتبه‌ایSpearman  و ضریب هم‌بستگی Pearson استفاده شد.
یافته‌ها: میانگین کل LPD قسمت‌های مختلف بدن ۰/۸۷±۰/۴۸ بود که نشان‌دهنده‌ی کارکرد مبدل در محدوده‌ی بدون مشکل تا ناراحتی بسیار کم است. میانگین رضایت کلی از کارکرد مبدل ۱/۰۸±۳/۱۸ بود که در محدوده‌ی متوسط و خوب است. همچنین، ارتباط معنی‌داری بین وضعیت‌های مختلف استفاده از مبدل در آنالیز پوسچرهای مختلف نشسته‌ و ‌ایستاده به دست آمد (۰/۰۰۰۵P<) که نشان‌دهنده‌ی بهبود یافتن پوسچر نشسته و ایستاده در زمان کاربرد مبدل است.
نتیجه‌گیری: ایستگاه‌های کار با قابلیت تنظیم ارتفاع انتخاب مناسبی برای کاهش مدت نشستن و اصلاح پوسچر است. علی‌رغم بهبود یافتن پوسچر نشسته و ایستاده در زمان استفاده از مبدل، محدودیت‌هایی از جمله توجه نکردن کاربر به هشدار نرم‌افزار درباره‌ی نشستن و ایستادن در مبدل مکانیکی مورد پژوهش وجود دارد.

رها صیدی، مهناز صارمی، اعظم ملکی، مهشید نامداری،
دوره ۱۲، شماره ۲ - ( ۵-۱۴۰۳ )
چکیده

اهداف: پایبندی کاربر به احساس تعلّق و رضایت فرد هنگام تعامل با فنّاوریهای دیجیتال اشاره دارد. جذّابیت بصری با ویژگی‌هایی چون سادگی و تنوّع در طراحی محصولات و استراتژی‌های فروش آنلاین مهم است. این مطالعه به بررسی ارتباط بین جذّابیت بصری و پایبندی کاربران در یک شبکه اجتماعی منتخب پرداخته است.
روش ‌‌‌کار: این مطالعه توصیفی‌تحلیلی هم‌بستگی است که به بررسی جذّابیت دو صفحه با محتوای مشابه آموزشی، ولی با معیارهای جذّابیت متفاوت در یکی از شبکه‌های اجتماعی می‌پردازد. صفحه محقّق‌ساخته، شامل استانداردهای جذّابیت بیشتری نسبت به صفحه پایه است. داده‌ها ازطریق پرسش‌نامه‌های آنلاین جمع‌آوری و در نرم‌افزار SPSS تحلیل شدند.
یافته‌ها: در این مطالعه ۱۱۶ نفر شرکت کردند که ۹۱ نفر (۷۸/۴ درصد) خانم بودند و میانگین سنّی آن‌ها ۲/۵۴ ±۲۶/۸ سال بود. بیشترین سهم در تحصیلات مربوط به افراد دارای مدرک کارشناسی (۵۷/۸ درصد) بود. میانگین امتیاز جذّابیت بصری صفحات تولید محتوای محقّق‌ساخته و پایه به ترتیب ۹۵/۹۲ و ۸۴/۹ بود که نشان‌دهنده جذّابیت بصری بیشتر صفحه محقّق‌ساخته است. همچنین، امتیاز پایبندی کاربر برای صفحات محقّق‌ساخته و پایه به ترتیب ۱۰۷/۹ و ۱۰۰/۰۲ بود. هم‌بستگی مثبت و معناداری بین جذّابیت بصری و پایبندی کاربر در دو صفحه وجود داشت (۰/۰۰۱P< ارتباط معناداری بین جنسیت و سطح تحصیلات با این مقیاس‌ها مشاهده نشد (۰/۰۵P>).
نتیجه‌گیری: این مطالعه نشان می‌دهد که جذّابیت بصری صفحات تولید محتوای مجازی تأثیر معناداری بر پایبندی کاربران دارد. این یافته اهمیت رعایت معیارهای جذّابیت در طراحی محتوا را تأکید می‌کند و می‌تواند برای طراحان محتوا، مدیران و صاحبان کسب‌وکارها مفید باشد.


صفحه ۱ از ۱     

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به مجله ارگونومی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2025 CC BY-NC 4.0 | Iranian Journal of Ergonomics

Designed & Developed by : Yektaweb