مجله ارگونومی

---

مقدمه: نوبت کاری یکی از پیامدهای اجتناب ناپذیر فن آوری بوده است که طی سال های اخیر مطالعات متعددی در مورد چگونگی اثر آن بر سلامتی انجام شده است. بروز ناراحتی‌های جسمی، روانی و اجتماعی یکی از مشکلاتی است که به نظر می رسد در بین پرسنل نوبت کار در هر سامانه ای، بیشتر از افراد غیر نوبتکار است. مطالعه حاضر جهت تعیین این ناراحتی‌ها در یک مجتمع پالایشگاهی شرکت نفت می باشد. روش ها: این مطالعه مقطعی به صورت مورد - شاهد و بر روی ۱۸۰ نفر از پرسنل نوبت کار به عنوان گروه مورد و ۹۰ نفر از پرسنل روزکار به عنوان گروه شاهد در واحد انتظامات یک پالایشگاه انجام پذیرفت. جمع آوری داده ها با استفاده از پرسشنامه SOS (Survey of Shift Workers) انجام گرفت. این پرسشنامه تشکیل شده بود از سؤالاتی در زمینه ویژگی‌های دموگرافیک و مشکلات سلامتی مرتبط با نوبت کاری. تجزیه داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS Ver,۱۹ انجام گردید و مقدار P کمتر از ۵٪ به عنوان سطح معنی داری در نظر گرفته شد. نتایج: میانگین (انحراف معیار) سنی نوبت کاران (۸/۴) ۴۱ و روزکاران (۱/۴) ۳۹ سال ثبت گردید. شیوع مشکلات سلامتی در بین نوبت کاران بیش‌تر از روزکاران بود و این تفاوت در مورد ناراحتی‌های گوارشی، قلبی- عروقی، فشارخون بالا و احساس خستگی در بین دو گروه معنادار به‌ دست آمد (۰۵/۰> p-value). بحث و نتیجه گیری: بر اساس نتایج این مطالعه نوبت کاری می تواند عامل خطری برای بروز اختلالات جسمی و روانی باشد و باید تمهیداتی برای جلوگیری از بروز این عوارض در افراد با نوبت کاری اندیشیده شود.

---

مقدمه: نوبت کاری علاوه بر تاثیراتی که بر وضعیت جسمی، روانی و اجتماعی دارد ممکن است بر سلامت دهان و دندان نیز مؤثر باشد. مطالعه اخیر با هدف ارتباط نوبت کاری و سلامت دهان و دندان در پرستاران نوبت کار انجام شد.

روش‌کار: این مطالعه بصورت مقطعی در میان ۱۲۰ پرستار زن شاغل در بیمارستان‌های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی تهران طی سال‌های ۱۳۹۳ و ۱۳۹۴ انجام پذیرفت. وضعیت سلامت دهان و دندان با استفاده از شاخص (DMFT Index, decayed missing filling teeth) بصورت بالینی توسط یک دندانپزشک مورد بررسی قرار گرفت. داده‌ها با استفاده از آزمون‌های آماری تی، مجذور کای و رگرسیون چند متغیره مورد پردازش قرار گرفتند.

یافته‌ها: نتایج مطالعه مشخص کرد که میانگین شاخص DMFT در پرستاران نوبت کار و غیر نوبت کار بترتیب ۴/۱۰ ± ۱۰/۸ و ۸۰/۲ ± ۹/۴۱ بود و بین دو گروه لز نظر میانگین دندان‌های پوسیده، ترمیم شده، خارج شده و شاخص پریودنتال (DMFT) اختلاف آماری معنی داری یافت نشد. آنالیز رگرسیون چند متغیره نشان داد که سن یک عامل پیشگویی کننده DMFT بوده است (۰۰۱/۰ P <). با متغیرهای دیگری چون تعداد بارداری و زایمان، سابقه کار، اضطراب و وضعیت اقتصادی ارتباط معنی داری یافت نشد.

نتیجه گیری: نتایج این تحقیق نشان داد که نوبت کاری به عنوان یک فاکتور مستقل اثر گذار بر سلامت دهان و دندان مطرح نمی‌باشد. اما با توجه به میانگین شاخص DMFT و مسئولیت شغلی پرستاران، ضرورت توجه بیشتر به این گروه شغلی احساس می‌گردد.

---