مجله ارگونومی

مقدمه: عدم توجه به معیارها و استانداردهای ارگونومی در طراحی اسلایدهای پاورپوینت سبب خستگی چشم ها، کاهش توجه به محتوا و در نهایت کاهش کیفیت آموزش می گردد. این مطالعه با هدف شناسایی رایج ترین قلم ها و اندازه قلم های مورد استفاده دانشجویان در ساخت اسلایدهای پاورپوینت و بررسی ادراک ذهنی دانشجویان از سه ویژگی خوانایی، رسمیت و جذابیت این قلم ها به انجام رسید.

مواد و روش­ها: در این مطالعه در ابتدا پنج قلم پر کاربرد در ساخت اسلایدهای پاورپوینت در نمونه ای ۸۴ نفری از دانشجویان دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی شناسایی شد و ۱۰ اسلاید بر اساس این قلم های پر کاربرد، در دو اندازه قلم متفاوت (۲۴ و ۲۸) طراحی گردید. ویژگی خوانایی، رسمیت و جذابیت قلم های مورد استفاده در هر اسلاید در نمونه ای ۴۰ نفری از دانشجویان و با استفاده از مقیاس هفت گزینه ای لیکرتی مورد ارزیابی قرار گرفت.

یافته ­ها: آزمون آنالیز واریانس یک طرف نشان داد که تفاوت معنی داری میان ادراک ذهنی دانشجویان از میزان خوانایی، رسمیت و جذابیت قلم های مورد استفاده در اسلاید ها وجود دارد. از نظر خوانایی و جذابیت اسلاید ۱۰ (B Titr ۲۸) بالاترین رتبه و اسلاید ۴ (Lotus ۲۴) پایین ترین رتبه را از نظر شرکت کنندگان در مطالعه کسب کردند. همچنین از نظر شاخص رسمیت (B Nazanin ۲۴) بالاترین رتبه و (Lotus ۲۴) پایین ترین رتبه را از نظر شرکت کنندگان به دست آورد.

نتیجه ­گیری: ویژگی های آناتومیک قلم های نازنین، تیتر و لوتوس و تاثیر آنها بر خوانایی، جذابیت و رسمیت ادراک شده توسط دانشجویان مورد بحث قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد که نوع قلم انتخاب شده در طراحی اسلاید پاورپوینت بر سه ویژگی ادراکی بینندگان شامل خوانایی، جذابیت و رسمیت تاثیرگذار است. بنابراین، عدم توجه به معیارهای ارگونومی در انتخاب قلم، اسلاید می تواند بر کیفیت آموزش از طریق پاورپوینت تاثیرگذار باشد. مطالعات گسترده تر برای بررسی گستره بزرگتری از قلم های فارسی در گروه های بزرگتر توصیه شده است.

  چکیده

  مقدمه

  گسترش روزافزون محاورات نوشتاری در دنیای مجازی از یک طرف، و فراگیر شدن زبان انگلیسی در این فضا از طرف دیگر، بهره گیری از زبان فارسی را، حتی در بین فارسی زبانان، در این رابطه محدود نموده است. نبود داده های تجربی پیرامون کیفیت خوانایی و روانخوانی در متون چاپی و الکترونیک فارسی، تئوری مقدماتی انجام این تحقیق بود، که با هدف بررسی ارتباط سبک قلم (فونت) و کارایی قرائت، مورد طراحی و اجراء قرار گرفت.

  مواد و روش ها

  ۸۴ نفر دانشجوی فاقد مشکلات بصری در این مطالعه شرکت نمودند. فونت های پرکاربرد فارسی با اندازه و نسبت مساحت پیکسلی یکسان، جهت انجام دو تست خوانایی با استفاده از تکنیک تشخیص سریع کلمه، و روانخوانی با بهره گیری از تکنیک جستجوی کلمه­ی هدف، در شرایط یکسان تعامل بصری مورد بررسی و مقایسه قرار گرفتند.

  نتایج

  بررسی های آماری ارتباط معنی داری میان پارامترهای تایپوگرافیک فونت های فارسی و کارایی قرائت (بمانند زبان انگلیسی) نشان دادند. از بین ۶ فونت رایج انتخاب شده، قلم "یکان" بالاترین میزان خوانائی t (۸۳)= -۲,۶۹۴, p=۰,۰۱۲ و قلم "زر" بهترین روان خوانی t (۸۳)= -۲,۱۹۴, p=۰,۰۳۷ ، را دارا بودند.

  بحث

  بطور کلی، رویکرد متخصصین خط و نوشتار زبان فارسی پیرامون دسته بندی قلم ها، مؤید یافته های تحقیق فعلی می باشد. به بیان دیگر، فونت های پرکاربرد فارسی مربوط به طراحی متن دارای بهترین نرخ روانخوانی نسبت به فونت های دیگر دسته های نوشتاری بوده، و قلم های رایج جهت نمایش نیز دارای بالاترین میزان تشخیص یا خوانایی می باشند.