پیام خود را بنویسید

جستجو در مقالات منتشر شده


۹۳ نتیجه برای ارگونومی

الهام سلورزی، علیرضا چوبینه، مهدی جهانگیری، ساره کشاورزی،
دوره ۸، شماره ۲ - ( ۴-۱۳۹۹ )
چکیده

 مقدمه: آنتروپومتری و بررسی نسبت های آنتروپومتریک سر و صورت در علومی همچون دندانپزشکی، پزشکی، جراحی فک و صورت، مطالعات رشد، جراحی پلاستیک، مهندسی زیست و شاخه های غیرپزشکی از جمله ساخت تجهیزات حفاظت فردی ناحیه سر و صورت کاربرد دارد. هدف از این مطالعه معرفی نرم افزار Digimizer جهت اندازه گیری ابعاد اشیاء به روش فوتوگرافی و اعتباریابی اندازه گیری ابعاد صورت با این نرم افزار می باشد.
روش ­کار: در این مطالعه توصیفی- تحلیلی نمونه ها از بین دانشجویان دختر دانشگاه علوم پزشکی شیراز به تعداد  ۱۲ نفر انتخاب و اندازه گیری ابعاد صورت آنها به دو روش دستی و فوتوگرافی انجام شد. تجزیه و تحلیل داده ها به وسیله ی نرم افزار SPSS (نسخه ۱۹) و با استفاده از آزمون های توصیفی- تحلیلی انجام گرفت.
یافته ها: نتایج نشان داد که در سه بعد فاصله بین ریشه بینی تا سپتوم (طول بینی)، فاصله ریشه بینی تا چانه (طول صورت) و قوس بخش زائده گوش (تراگوس) تا چانه اختلاف معنی داری مشاهده شد (۰/۰۵< p). در بقیه ابعاد اختلاف معنی داری مشاهده نشد. ضریب(Intra Class Correlation) ICC  برای دو روش در بازه ۰/۹۴- ۰/۵۶ بدست آمد.
بحث: این مطالعه نشان داد که آنالیز ابعاد صورت بوسیله نرم افزار  Digimizerدر اکثر ابعاد اندازه گیری شده اعتبار دارد و روش خوبی جهت جایگزینی اندازه گیری به روش دستی می باشد.

حسن صادقی نایینی، محمد ذوالفقاری،
دوره ۸، شماره ۳ - ( ۸-۱۳۹۹ )
چکیده

زمینه و هدف: سالانه درصدی از سود حاصل از فروش تولید کنندگان کالا و خدمات، صرف هزینه های ناشی از اختلالات اسکلتی عضلانی به دلیل عدم رعایت شرایط ارگونومیک می شود. این هزینه ها برای سازمان ها و کارکنان مطلوب نبوده و در اکثر موارد، ریسک فاکتورهای ارگونومیک، کیفیت زندگی کارکنان را تحت تاثیر قرار می دهد.
روش­ کار: پژوهش میدانی حاضر به صورت سرشماری بر روی ۱۹۳ نفر از کارگران دارای پرونده پزشکی در یکی از صنایع خودروسازی داخل کشور و در دی ماه سال ۱۳۹۷صورت گرفت. از این تعداد، بیشترین میزان شیوع اختلالات اسکلتی عضلانی به تعداد ۱۶ نفر، متعلق به کارگران خطوط مونتاژ محصولات بوده که بمنظور آنالیز ایستگاه کاری مورد بررسی قرار گرفت. پرسشگری به کمک پرسشنامه نوردیک و از طریق مصاحبه با کارگران، از جمله روش های جمع آوری اطلاعات بوده است. به کمک روش OWAS و با استفاده از عکس و فیلم برداری از مشاغل، هر یک از ایستگاه های کاری منتخب که مغت مورد بوده اند، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته ها: نتایج نشان داده است که سه ایستگاه کاری از نظر سطح اقدام اصلاحی، در سطح سه، سه ایستگاه در سطح دو و یک ایستگاه در سطح یک قرار گرفت، سپس هزینه های ناشی از بروز و درمان عوارض و ایجاد شرایط ارگونومیک، محاسبه گردید.
نتیجه گیری: هزینه های آنالیز ایستگاه های کاری و انجام اقدامات پیشگیرانه در راستای کاهش عوارض اسکلتی عضلانی کارکنان که منجر به ایجاد شرایط ارگونومیک می گردد، در مقابل هزینه های ناشی از بروز و درمان عوارض اسکلتی عضلانی برای این صنعت خودروسازی با صرفه اقتصادی همراه می باشد.

حسین منوچهری، پیام مرادپور، محمد امین موعودی، ابراهیم آقا رفیعی،
دوره ۸، شماره ۳ - ( ۸-۱۳۹۹ )
چکیده

زمینه و هدف: استفاده از میز و صندلی آموزشی با طراحی مناسب علاوه بر یادگیری مناسب، می تواند از تغییرات فرم بدن کاربر جلوگیری کند. لذا هدف از این مطالعه، تعیین مشخصه‌های آنتروپومتری دانشجویان پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران جهت طراحی میز و صندلی ارگونومی بود.
روش کار: در این پژوهش، ۱۸ مشخصه آنتروپومتری شامل: ارتفاع رکبی، ارتفاع زانو نشسته، ارتفاع شانه نشسته، ارتفاع چشم نشسته، ارتفاع نشسته، ارتفاع تکیه‌گاه آرنج نشسته، ارتفاع آرنج نشسته، طول آرنج - مشت گره‌کرده، طول باسن – رکبی، طول باسن- زانو نشسته، ضخامت ران، عمق شکم، عمق سینه، پهنای باسن نشسته، پهنای شانه، پهنای عرضی آرنج‌ها، قد و همچنین وزن برای ۲۶۰ نفر از دانشجویان (۱۳۰ دختر و ۱۳۰ پسر) با رده سنی ۱۸ تا ۳۵ سال موردبررسی قرار گرفتند. جهت جمع‌آوری داده‌ها، از استادیومتر و صندلی آنتروپومتری استفاده شد. درنهایت با توجه به ابعاد بدنی اندازه‌گیری شده از دانشجویان، ابعاد میز و صندلی ارگونومی  مطابق با استاندارد ۹۶۹۷-۱ INSO محاسبه و طراحی گردید.
یافته‌ها: ابعاد آنتروپومتری دانشجویان به‌صورت میانگین، حداقل، حداکثر، انحراف معیار، میانه و مقدار صدک­های ۵/۲ تا ۵/۹۷ با نرم‌افزار SPSS نسخه ۲۰ به دست آمد. نتایج نشان دادند سن کاربر بر روی سایزبندی میز و صندلی اثر معنی‌داری ندارد. همچنین نتایج حاصله نشان داد ارتفاع رکبی بین دختران و پسران دارای اختلاف معنی‌داری می‌باشد.
 نتیجه‌گیری: با در نظر گرفتن اختلاف ابعادی بین دانشجویان دختر و پسر مشخص شد که ارتفاع رکبی در صدک ۵ برای پسران ۴ سانتی‌متر بیشتر از دختران می‌باشد. لذا با استفاده از ابعاد آنتروپومتری اندازه‌گیری شده، ابعاد میز و صندلی ارگونومی در دو سایز طراحی شد.

انوشیروان صفری، شهناز طباطبایی، مهناز صارمی،
دوره ۹، شماره ۱ - ( ۲-۱۴۰۰ )
چکیده

زمینه و هدف: در صنعت تولید خودرو، مونتاژکاران به دلیل بار کاری زیاد در معرض استرس شغلی هستند. استرس با توانایی کار ارتباط دارد و می تواند بر آن تاثیر منفی بگذارد. این پژوهش تأثیر برنامه ارگونومی مبتنی بر مدیریت استرس شغلی (Ergo-JSI) بر شاخص توانایی کار و استرس شغلی مونتاژکاران را در یک کارخانه تولید قطعات خودرو بررسی کرده است.
روش کار: این مطالعه از نوع مداخله ای و  به روش پیش آزمون و  پس آزمون در بخش مونتاژ یک کارخانه تولید قطعات خودرو انجام شد. گروه نمونه شامل ۸۰ نفر از شاغلان این بخش بود و نمونه گیری بصورت سرشماری صورت گرفت. تجزیه و تحلیل ها داده ها به روش های آماری ویلکاکسون، t زوجی و آزمون ساین تست انجام شد. برنامه مداخله ای ارگونومی مبتنی بر استرس شغلی (Ergo-JSI) به مدت ۸ هفته اجرا شد. پرسشنامه های استرس شغلی (BJSQ)، شاخص توانایی کار (WAI)، چک پوینت های ارگونومی (ECP) و پیشگیری از استرس در محیط کار (سازمان بین‌المللی کار) ابزار پژوهش بودند. ارزیابی میزان استرس شغلی بر اساس دو معیار و B؛ استرس بالا به عنوان بالاترین سطح واکنش استرس (معیارA ) و داشتن سطح متوسط یا بالاتر واکنش استرس، همراه با داشتن بالاترین میزان استرسور شغلی یا کمترین حمایت اجتماعی در محل کار (معیار B) برای کارکنان تعیین شد.
 یافته ها: برنامه مداخله ای به طور معناداری نمره توانایی کار کارگران را افزایش داد (۰/۰۰۱>P). همچنین سطح توانایی انجام کار در ۱۶/۲۵ درصد از کارگران افزایش یافت (۰/۰۱۲P=). به علاوه،  نمره استرس شغلی کارگران، به میزان فراوانی کاهش یافت (۰/۰۵>P). تغییرات کمی در کاهش استرس براساس معیار A (۵۱/۲۵ درصد) و براساس معیار پرسشنامه استرس شغلی BJSQ (۲۷/۵ درصد) مشاهده شد که از لحاظ آماری معنادار‌ بود (۰/۰۰۱>P).
نتیجه گیری: برنامه مداخله ای مدیریت استرس شغلی) (Ergo-JSI با رویکرد فردی و سازمانی بر کاهش استرس شغلی و افزایش شاخص توانایی کار کارگران مونتاژ کارخانه تولید قطعات خودرو موثر بود. بنابراین، این برنامه ارگونومی مشارکتی که رویکردی یکپارچه دارد، می تواند سلامت روانی کارکنان را بهبود دهد.

انوشه فاضلی، حسن قاسم بیگی، محمد غفرانی،
دوره ۹، شماره ۱ - ( ۲-۱۴۰۰ )
چکیده

زمینه و هدف: انسان­ ها در گذشته به میزان امروز از مبلمان استفاده می­ کردند. با توسعه رفاه اجتماعی و اهمیت بهره­ وری در تولید، اهمیت ارگونومی و استانداردسازی مبلمان آشکار گردید؛ به طوری که امروزه بر کسی پوشیده نیست که رعایت نکردن عوامل انسانی در ساخت مبلمان، مشکلات فراوانی را متوجه سلامتی خواهد کرد. با توجه به اهمیت استاندارد بودن مبلمان، تحقیق حاضر با هدف بررسی استفاده از استانداردها در واحدهای تولیدی مبلمان استان تهران انجام شد.
روش کار: نمونه­ گیری در تحقیق حاضر، به صورت تصادفی خوشه­ ای انجام شد و پرسش­ نامه‌هایی در اختیار تولیدکنندگان ارشد ۶۰ واحد تولیدی مبلمان قرار گرفت. تحلیل آماری داده­ های حاصل از پرسش­ نامه­ ها، به روش آزمون تی استیودنت تک نمونه­ ای و آزمون فریدمن در نرم ­افزار SPSS نسخه ۱۸ انجام شد.
یافته ­ها: بر طبق نتایج، بین میانگین همه شاخص­ های مورد مطالعه و میانگین مفروض جامعه، اختلاف معنی­ دار مشاهده شد. تولیدکنندگان مبلمان معتقد بودند نهادهای دولتی و غیر دولتی در زمینه به‌روزرسانی استانداردهای صنعت مبلمان و آشنا کردن تولیدکنندگان با آن ضعیف ظاهر شده­ اند. از دیدگاه آنان، مصرف­ کنندگان تمایل زیادی به خرید مبلمان استاندارد و ارگونومیک نشان داده­ اند. همچنین تولیدکنندگان تا حد زیادی تمایل به استفاده از استانداردها داشته­ اند و استانداردهای ملی تطابق زیادی با بین­ المللی داشته است.
نتیجه­ گیری: تولید مبلمان با رعایت استانداردها موجب افزایش تمایل مصرف­ کنندگان به خرید و رضایت­ مندی آنان می­ شود. کیفیت بالای مواد اولیه وارداتی، موجب رقابت­ پذیر شدن مبلمان و هماهنگ شدن با استانداردهای بین­ المللی شده و تضمین کننده صادرات موفق مبلمان در کشور می­ گردد. تولید موفق مبلمان استاندارد، بستگی به تحقق همه شاخص­ های یاد شده در این تحقیق خواهد داشت.

رشید حیدری مقدم، علی اکبر خاصه، حسین وکیلی مفرد، عباس فتاحی، محمدرضا امیری،
دوره ۹، شماره ۲ - ( ۷-۱۴۰۰ )
چکیده

زمینه و هدف: هر فعالیت علمی، نیازمند آگاهی از فعالیت­‌های مرتبط پیشین است؛ به‌گونه‌­ای که جنبه‌­های مختلف آن بهتر بررسی شود تا بتوان به میراث فکری غنی‌تری دست یافت. از این رو هدف این پژوهش، شناسایی سیر تکاملی و تاریخی پژوهش‌های حوزه ارگونومی با استفاده از دو تکنیک علم سنجی RPYS و RPYSCO است.
روش‌ کار: این پژوهش کاربردی با روش علم‌سنجی انجام شده است که از نظر گردآوری اطلاعات از نوع توصیفی می‌باشد. داده‌های پژوهش از ۳۱۲۳۹ مقاله در حوزه ارگونومی که بین سال‌های ۲۰۰۰ تا پایان ۲۰۱۹ در پایگاه Web of Science نمایه شده‌اند، بدست آمده است. برای تجزیه و تحلیل داده‌های این پژوهش، همه آثاری که در فهرست منابع این مقالات مورد استناد قرار گرفته بودند، با استفاده از نرم‌افزار CRExplorer مورد تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: براساس داده‌های حاصل از این پژوهش،‌ در حوزه ارگونومی، از سال ۱۷۰۰ تا ۲۰۰۰ به طور کلی ۱۹ جهش در دو بازه زمانی ۱۷۰۰-۱۹۰۰ و ۲۰۰۰-۱۹۰۰ رخ داده است. مقالۀ Fitts با عنوان «The Information Capacity Of The Human Motor System In Controlling The Amplitude Of Movement» در سال ۱۹۵۴ به عنوان اثر قدیمی و شاخص شناسایی شد. بر اساس نتایج روش RPYS-CO بیش تر تأثیر در هم‌استنادی مربوط به آثار سال‌های ۱۹۹۷ و ۲۰۰۴ است که در مورد قانون  Fittsبوده و بیش ترین هم‌استنادی با مقاله شاخص را داشتند.
نتیجه‌گیری: در سالهای ۱۷۰۰-۱۹۰۰ اثرهای تاثیرگذار در حوزه روان‌شناسی، بیولوژی و اقتصاد بوده و در سال‌های ۲۰۰۰-۱۹۰۰ اثرهای تاثیرگذار در حوزه تئوری‌های روان‌شناسی، محیط کار و متدولوژی تحقیق بودند.

سعید ایل‌بیگی، محسن ابراهیمی صدر، محمد اسماعیل افضل پور، هادی موذنی،
دوره ۹، شماره ۲ - ( ۷-۱۴۰۰ )
چکیده

زمینه و هدف: هدف این تحقیق، بررسی ارگونومی دستگاه‌­­های زیربغل و هوانورد فضای باز (پارکی) بر اساس آنتروپومتری کاربران مرد است.
روش ­کار: از بین کاربران مرد این دستگاه­‌ها، ۱۲۰ نفر از شهر تهران و در محدوده سنی بالای ۲۰ سال (۱۶/۲۷±۴۸/۳۸)، به عنوان نمونه انتخاب شدند. متغیرهای تحقیق، ابعاد دستگاه‌­­های مورد نظر و آنتروپومتری (ارتفاع رکبی، طول کفل رکبی و پهنای کفل) کاربران مرد بود. از شاقول، متر مهندسی، خط­‌کش­، گونیا و کیت آنتروپومتر استاتیک (کولیس)، برای اندازه‌­گیری ابعاد دستگاه­­‌ها و آنتروپومتری کاربران (طبق دستورالعمل فیزنت) استفاده شد. سپس با توجه به استانداردهای ارگونومی و بدن‌سازی، علم بیومکانیک حرکتی و نحوه استقرار بر روی دستگاه‌­­ها، تناسب دستگاه‌­ها مورد ارزیابی قرار گرفت. از آمار توصیفی برای توصیف داده­‌ها و از آزمون‌های T تک گروهه (آمار پارامتری) و دوجمله‌­ای (آمار ناپارامتری) برای آزمون فرضیه­‌ها استفاده شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که بین اکثر ابعاد مورد نظر از دستگاه‌­­ها، با ابعاد مربوطه و بهینه کاربران، تفاوت  معنی‌­داری وجود دارد (۰/۰۵>P value). بنابراین این دستگاه‌­­ها از نقطه نظر آنتروپومتری کاربران مرد، ارگونومیک نبوده و اتخاذ روشی جهت استانداردسازی این دستگاه‌­ها ضروری به نظر می‌­رسد.
نتیجه‌گیری: اکثر ابعاد دستگاه­‌های­ زیربغل و هوانورد فضای باز از نقطه نظر آنتروپومتری کاربران مرد، ارگونومیک نیست. این عدم تناسب می‌­تواند عوارض و آسیب­‌های جسمانی کاربران را به همراه داشته باشد. بنابراین کاربران در هنگام استفاده از این دستگاه­‌ها باید دقت لازم را به عمل آورده و از فعالیت با دستگاه‌­هایی که متناسب با ابعاد بدنی آن­ها نیست، دوری نمایند.



رامش طاهریان اجارود، علی فرجی،
دوره ۹، شماره ۳ - ( ۹-۱۴۰۰ )
چکیده

زمینه و هدف: صنعت طلا و جواهر سازی سهم بزرگی از درآمد مردم و دولت را دربر می‌گیرد. میز و صندلی اصلی‌ترین وسیله برای سازندگان، طراحان، هنرجویان و تعمیرکاران این حوزه به عنوان گروه کاربران به شمار می‌آید. این پژوهش به دنبال طراحی میز و صندلی ساخت طلا و جواهر است که علاوه بر واحد بنیان بودن، تعاملی و ارگونومیک نیز باشد.
روش‌­کار: این پژوهش از دیدگاه هدف، کاربردی و از نقطه نظر ماهیت، کیفی-توصیفی است. برای جمع‌آوری داده‌ها از روش پیمایشی استفاده کرده است. مهمترین ابزار آن به صورت میدانی به دو صورت کلامی-تصویری (پرسشنامه، مصاحبه) و غیر کلامی (مشاهده) بوده است. روش طراحی مبتنی بر طراحی نامه بوده که بر پایۀ طراحی تعاملات و کاربر محوری است. 
یافته‌ها: میز و صندلی ساخت طلا و جواهر واحد بنیان، تعاملی و ارگونومیک تحت برند مصوب دستاورد این پژوهش است. کاربران این محصول از مزیت یک طراحی مستقل حاصل از واحد بنیان بودن آن برخوردار بوده، از قابلیت سودمندی و یک تجربۀ مطلوب کاربری به واسطۀ تعاملی بودن آن سود برده و از ویژگی ایمنی و راحتی آن به علت ارگونومیک بودن بهره‌مندند.
نتیجه‌گیری: این دستاورد نه تنها رضایت شخصی کاربران را فراهم می­‌کند، بلکه نیاز به بسیاری از درمان­‌های پزشکی آنان را نیز کاهش می‌­دهد. از یک سو عناصر شش‌گانۀ قابلیت سودمندی همچون کارآمدی، کارایی، ایمنی/راحتی، مطلوبیت، قابلیت یادگیری و یادآوری آسان را به ارمغان می­‌آورد و از سویی دیگر اهداف طراحی تعامل همچون قابلیت رؤیت، بازخورد، محدودیت­‌ها، سازگاری و فراخوانی را محقق ساخته و یک تجربۀ مطلوب کاربری را ارائه می­‌دهد.
 
- سید ابوالفضل ذاکریان، - بهرام کوهنورد،
دوره ۹، شماره ۳ - ( ۹-۱۴۰۰ )
چکیده

زمینه و هدف: الکتروآنسفالوگرافی ازجمله روش‌های غیرتهاجمی و نسبتاً ارزان است که می‌تواند جهت ارزیابی نوروفیزیولوژی و عملکردهای شناختی مورداستفاده قرار گیرد. این مطالعه مروری سیستماتیک باهدف کاربرد الکتروانسفالوگرافی (EEG) در علم ارگونومی انجام شد.
روش ­کار: در این مطالعه مروری، کلیه مقالات چاپ‌شده به زبان فارسی و انگلیسی درزمینه کاربرد الکتروانسفالوگرافی در ارگونومی از بازه زمانی ۱ فروردین ۱۳۸۹ لغایت ۱ فروردین ۱۴۰۰ (march ۲۰۱۰  ۲۰تا ۲۱ march ۲۰۲۱) موردبررسی قرار گرفتند. برای این منظور جستجوی نظام‌مند مقالات با استفاده از کلمات کلیدی ارگونومی شناختی، خستگی ذهنی، الکتروانسفالوگرافی، EEG و امواج مغزی در پایگاه‌های اطلاعاتی PubMed, Google Scholar, Web of science, SID, Scopus, Magiran Iran Medex انجام گردید.
یافته‌ها: بیشتر مطالعات طی سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۰ صورت گرفته است (۴۱ مقاله) و اکثر افراد موردمطالعه نیز رانندگان خودرو بودند. مقالات انتخاب‌شده در هفت حیطه خستگی ذهنی، بارکاری ذهنی، تلاش ذهنی، خستگی دیداری، بار حافظه کاری، احساسات و استرس و تشخیص خطا مورد بررسی قرار گرفتند. مجله Perceptual and Motor Skills و بعد از آن Applied Ergonomics بیشترین تعداد مقالات مربوطه را منتشر کرده بودند.
نتیجه گیری: در مطالعات بررسی‌شده ارزیابی حالات روانی فرد، به‌ویژه هنگام رانندگی با یک وسیله نقلیه، بیشتر موردمطالعه قرارگرفته است و از طریق آن کارهای ردیابی، نظارت و کارهای مختلف حافظه کاری دنبال شده است. تحقیقات آینده باید بر استفاده از روش‌های محاسباتی متمرکز باشد که ماهیت پویا و غیرثابت داده‌های EEG را در نظر می‌گیرند. چنین رویکردی می‌تواند توسعه سیستم‌های تشخیص خستگی و سیستم‌های تطبیقی خودکار را تسهیل کند.

محمد صادق قاسمی، احسان گروسی، ناصر دهقان، مریم کابلی،
دوره ۹، شماره ۴ - ( ۱۲-۱۴۰۰ )
چکیده

زمینه و هدف: بار کاری بالا، چالشی بزرگ در میان کارکنان نظام سلامت به خصوص مدافعان خط اول درمان، کمک‌پرستاران می‌باشد که پیامدهای منفی بسیاری به دنبال خواهد داشت. هدف از این مطالعه، شناسایی و تعیین عوامل مؤثر بر بار کاری در کمک‌پرستاران یکی از بیمارستانهای تهران بود.
روش‌کار: پژوهش حاضر از نوع توصیفی- کیفی با تجزیه و تحلیل محتوای هدایت‌شده با مشارکت ۱۳ نفر از کمک‌پرستاران به روش نمونه‌گیری هدفمند انجام شد. داده‌ها به روش مصاحبه‌ی نیمه‌ساختاریافته جمع‌آوری و در نرم‌افزار MAX QDA مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در این مطالعه از مدل ابتکاری مهندسی برای ایمنی بیمار به عنوان چهارچوب از پیش تعیین‌شده استفاده شد.
یافته‌ها: تعداد ۲۳ مقوله‌ی اصلی و ۴۷۳ زیرمقوله در عوامل مؤثر بر بار کاری کمک‌پرستاران در نتایج تجزیه و تحلیل مستمر داده‌ها به دست آمد که در انتها به پنج دسته عوامل (سازمانی، فردی، وظیفهای، ابزار و تجهیزات، محیطی) تقسیمبندی شدند.

نتیجه‌گیری: بیشترین و کم‌ترین مقوله‌های به‌ دست ‌آمده به ترتیب در بعد سازمانی و بعد محیطی، مدل ابتکاری مهندسی برای ایمنی بیمار بود که نشانگر نقش بالای تأثیرگذاری روابط بین فردی در محیط کار و قوانین بیمارستانی بر روی بار کاری کمک‌پرستاران می‌باشد.

 
حسین حجازی‌فر، رحمان شیخ حسینی، هاشم پیری، پریسا صیادی،
دوره ۱۰، شماره ۱ - ( ۴-۱۴۰۱ )
چکیده

اهداف: یکی از مشکلات عمده‌ی کارگران، اختلالات اسکلتی- عضلانی ناشی از شغل می‌باشد. هدف از مطالعه‌ی حاضر، مقایسه‌ی خستگی و پاسچر تنه و گردن در حین کار در خیاطان با و بدون گردن درد مزمن غیراختصاصی می‌باشد.
روش ‌‌‌کار: در این مطالعه‌ی مقطعی، تعداد ۳۰ اپراتور خیاطی در دو گروه با (۱۵ نفر) و بدون (۱۵ نفر) گردن درد مزمن غیراختصاصی به‌ صورت داوطلبانه شرکت نمودند. زاویه‌های کرانیوورتبرال، کرانیال و زاویه‌ی شانه در ۳ نوبت (شروع به کار، بعد از ۲ ساعت کار مداوم، بعد از ۴ ساعت کار مداوم) با استفاده از روش فوتوگرافومتریک محاسبه گردید. خستگی ناشی از کار هم به کمک مقیاس Borg اندازه‌گیری شد. برای تحلیل داده‌ها از روش واریانس اندازه‌ی مکرر یک‌طرفه و سطح معنی‌داری کوچک‌تر مساوی ۰/۰۵ استفاده شد.
یافته‌ها: با گذشت زمان، تفاوت معنی‌داری بر زاویه‌های کرانیوورتبرال، کرانیال و زاویه‌ی شانه (۰/۰۰۱ > P) دو گروه مشاهده شد. به‌ طوری‌که تغییرات پاسچرال تنه و سر و گردن در گروه مبتلا به گردن درد مزمن غیراختصاصی بیش از گروه بدون درد بود. اما در میزان خستگی، تفاوت معنی‌داری بین دو گروه وجود نداشت (۰/۶۳۹ = P).
نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد پاسچر بالاتنه‌ی کارگرانی که به گردن درد مزمن غیراختصاصی مبتلا بودند، در حین کار بیش از سایر افراد دچار تغییرات منفی می‌شود. لذا پیشنهاد می‌شود که باید حفظ پاسچر مناسب این افراد در حین کار بیشتر مورد توجه قرار گیرد.

عبداله واحدی، ایمان دیانت،
دوره ۱۰، شماره ۲ - ( ۷-۱۴۰۱ )
چکیده

اهداف: چالش‌های امروزه، مانند تغییر در ساختار جمعیت، نیروی کار متنوع، تولید انبوه و خودکار شدن تولید، نشان‌دهنده‌ی لزوم بازنگری در سیستم‌های تولید است. راه‌حل‌های ارگونومیک کلاسیک برای حمل بارهای سنگین و فعالیت‌های تکراری، کافی نیستند. اپلیکیشن‌های دستیار انسان‌محور باید با حمایت از کارگران برای کاهش تنش‌های فیزیکی و روانی، این معضل را برطرف کنند. بررسی‌های علمی زیادی به مشکلات فنی اگزواسکلت پرداختهاند ولی به اثر آن بر روی کاربر انسانی چندان توجه نشده است. به همین دلیل در این مقاله به بررسی مطالعاتی میپردازیم که از دید ارگونومی به اگزواسکلتهای صنعتی نگاه کردهاند.
روش ‌‌‌کار: بررسی مقالات مرتبط با اگزواسکلت در مطالعات ارگونومی با استفاده از پایگاههای داده Scopus و PubMed انجام شده است، مقالات انتخاب شده در مجلات مورد بررسی، ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۱ چاپ شده است. کتاب‌ها، مقالات کنفرانس و گزارشها در این مطالعه بررسی نشد. این بررسی به نشریات علمی رسمی به زبان انگلیسی محدود بوده، مراجع به‌ دست آمده از این جستجو بر اساس عنوان و چکیده غربال شده است. اگر چکیده دارای اطلاعات کافی نبود، کل متن مقاله بررسی شد. مقالاتی که از معیارهای انتخاب برخوردار بودند، در این بررسی آورده شده‌اند.
یافته‌ها: مطالعات انجام شده در زمینه‌ی اگزواسکلتهای صنعتی ارگونومیک، سهم ناچیزی از مطالعات اگزواسکلتهای صنعتی را شامل میشود. از سال ۲۰۱۲ تا زمان نگارش این مقاله، تعداد مطالعات در زمینه اگزواسکلتهای صنعتی ۹۶ مورد می‌باشد که ۱۰/۴۱ درصد از آن مربوط به مطالعاتی است که اگزواسکلتهای صنعتی با دید ارگونومیک طراحی یا ارزیابی شده‌اند. همچنین این مقدار در مقایسه با تعداد مطالعاتی که از سال ۲۰۱۲ در زمینه‌ی اگزواسکلت انجام شده است بسیار ناچیز و تنها درحدود ۰/۴ درصد از مطالعات را شامل میشود.
نتیجه‌گیری: مطالعات بررسی شده، به منظور تسهیل استفاده‌ی موفقیت‌آمیز اگزواسکلتها در ساختارهای شغلی، با در نظر گرفتن حداقل سه بعد تأکید می‌کنند (الزامات جسمانی، عملکرد در وظیفه و قابلیت استفاده) که تمامی آن‌ها می‌توانند در تعیین کارآیی بالقوه‌ی اسکلتهای خارجی در محیط کاری تأثیرگذار باشند. با توجه به توان بالقوه‌ی مشهود در این فناوری، تحقیقات بیشتری در آینده مورد نیاز خواهند بود تا برخی از چالش‌های مورد شناسایی را پوشش داده و روش‌های طراحی اگزواسکلت را تحت حالات متنوع‌تر و واقع‌بینانه‌تری مورد مقایسه قرار دهند.

 

سولماز تابع افشار، سحر طوفان، آرش ثقفی اصل،
دوره ۱۰، شماره ۲ - ( ۷-۱۴۰۱ )
چکیده

اهداف: بی‌تردید افراد سهم قابل توجهی از وقت خود را در محیط‌های کاری سپری می‌کنند. عوامل متعددی بر سلامت و رفاه کارکنان تأثیر می‌گذارد. هدف این پژوهش، شناسایی مشکلات معماری محیط، از طریق بررسی علائم سندرم ساختمان بیمار و رتبه‌بندی پارامترهای متأثر از پنج عامل فیزیکی (آسایش حرارتی، سر و صدا، روشنایی، چیدمان- ارگونومی و دکوراسیون) بود.
روش ‌‌‌کار: مطالعه‌ی‌ توصیفی- تحلیلی حاضر در تابستان سال ۱۴۰۰ انجام شد. جامعه‌ی آماری شامل ۵۲ نفر از کارکنان ساختمان نظام مهندسی ارومیه بودند که بر اساس جدول مورگان، حجم نمونه‌ای به ‌تعداد ۴۶ نفر، به‌ روش تصادفی انتخاب گردید. داده‌‌های لازم از‌ طریق پرسش‌نامه جمع‌‌آوری شد و با استفاده از آمار توصیفی (فراوانی، درصد، میانگین و انحراف معیار) و آزمون Friedman، تجزیه و تحلیل شدند.
یافته‌ها: با در نظر گرفتن میانگین رتبه‌ها، علائم خستگی (۴/۴۷)، درد عضلانی (۵/۴۷)، سردرد (۵/۴۷) و استرس زیاد (۶/۱۴) و تمرکز ضعیف (۷/۴۵)، در کنار برخی از پارامترهای تعریف شده برای هر کدام از عوامل، از جمله ازدحام زیاد و فقدان حریم گفتاری (۷۸/۱۲ درصد)؛ سر و صدای مکالمه افراد (۶۲/۹۳ درصد)؛ دمای نامناسب محیط‌کار در زمستان (۵۸/۵۹ درصد) و تابستان (۴۹/۹۱ درصد)، جانمایی نامناسب کاربری‌ها و عدم اختصاص فضای کافی برای افراد و تجهیزات (۴۹/۹۱ درصد)؛ مهم‌ترین نقش را داشتند.
نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که طراحی ناکارآمد محیط و عدم رعایت اصول ارگونومی در نتیجه‌ی بازسازی‌های غیر‌اصولی بدون توجه به ماهیت کار و نیازمندی‌های آن، جانمایی نامناسب کاربری‌ها، تراکم غیراستاندارد کارکنان در یک محیط غیرمنعطف، فقدان حریم گفتاری و ازدحام از مهم‌ترین دلایل بروز علائم شناسایی شدند.

رامین رفیعی، محمد افتخاری یزدی، کوروش نخعی، سیامک خرمی‌مهر،
دوره ۱۰، شماره ۳ - ( ۱۰-۱۴۰۱ )
چکیده

اهداف: بررسی عوامل مؤثر در کنترل و افرایش پایداری در نتیجه تضعیف بخش‌های تعادلی بدن در سالمندان مبتلا به پوکی استخوان جهت پیشگیری از افتادن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، بنابراین در این مطالعه، تأثیر کفپوش‌های ضد لغزش در تحریک بخش سوماتوسنوری کف پا جهت بهبود پایداری وضعیتی و تعادل در راه رفتن در سالمندان مبتلا به پوکی استخوان مورد ارزیابی قرار گرفته است.
روش ‌‌‌کار: تعداد ۲۲ سالمند (۱۱ نفر سالمند خانم مبتلا به پوکی استخوان شدید، ۱۱ نفر سالمند زن سالم) در این مطالعه در دو وضعیت ایستا و پویا در سه سطح مختلف شامل کفپوش بدون لغزش اسفنجی (Non-slippery flooring) FL، کفپوش بدون لغزش طرح‌دارPVC  (Patterned non-slippery flooring) SF و سطح کنترل (Control surface) CO شرکت کردند. در بخش استاتیک، هر شرکت‌کننده برای مدت ۳۰ ثانیه بر روی صفحه‌ی نیرو در وضعیت چشم باز و چشم بسته در حالت کاملا ایستاده قرار داشتند. مقادیر طول، انحراف و سرعت متوسط قدامی- خلفی و داخلی-‌ خارجی مرکز فشار کف پا اندازه‌گیری شد. در بخش پویا، هر یک از شرکت‌کننده‌ها با سرعت انتخابی بر روی سطوح مختلف راه رفتن و مقادیر طول نرمالایز قدم و گام، عرض قدم، زمان گام و قدم و همچنین سرعت متوسط قدم و گام اندازه‌گیری شد.
یافته‌ها: کفپوش PVC (SF) و سطح کنترل (CO) کلیه‌ی متغیرهای مربوط به پایداری وضعیتی و پارامترهای زمانی- مکانی راه رفتن (۰/۰۵ > P) در سالمندان مبتلا به پوکی استخوان و سالم را نسبت به کفپوش نرم اسفنجی SF کاهش دادند. همچنین تمامی متغیرهای پایداری وضعیتی و پارامترهای زمانی- مکانی راه رفتن در سالمندان مبتلا به پوکی استخوان به طور معنی‌داری بیشتر از سالمندان سالم بود (۰/۰۵ < P). علاوه بر آن، سرعت متوسط قدامی- خلفی در وضعیت چشم باز نسبت به چشم بسته به طور معنی‌داری در دو گروه سالمندان کاهش یافت (۰/۰۵ > P).
نتیجه‌گیری: سطوح سخت و طرح‌دار نسبت به سطح نرم اسفنجی در تحریک بخش سوماتوسنسوری کف پا در راستای بهبود ثبات و پایداری در هر دو گروه سالمندان سالم و مبتلا به پوکی استخوان تأثیرگذار می‌باشد. نتایج این مطالعه می‌تواند به درک بهتر ویژگی‌های سالمندان هنگام راه رفتن و ایستادن بر کفپوش‌های ضد لغزش در محیط‌های مختلف و طراحی ارگونومی محیط در جهت کاهش لغزش و سقوط و در نتیجه شکست احتمالی در سالمندان مبتلا به پوکی استخوان شدید کمک دهد. علاوه بر آن، مشاهده‌ی ناپایداری بین سالمندان مبتلا به پوکی استخوان و سالم، ضرورت بررسی بیشتر و بکارگیری تمرینات کمکی جهت اصلاح و بهبود پایداری را پیشنهاد می‌دهد.

رشید حیدری مقدم، علی‌رضا مرتضی‌پور، خدیجه نجفی قبادی، حمید سعیدنیا، سعیده مسافرچی،
دوره ۱۰، شماره ۳ - ( ۱۰-۱۴۰۱ )
چکیده

اهداف: اهمیت شغل جراحی و میزان بار کار بالای آن بر کسی پوشیده نیست. تاکنون مطالعات مختلفی با ابزار ناسا-تی‌ال‌ایکس و دیگر ابزارهای رایج برای اندازه گیری بار کاری جراحان استفاده شده است. مطالعه حاضر به دنبال بررسی ارتباط بین بارکارذهنی جراحان با بهره‌وری آن‌ها از طریق اعتبار‌یابی ابزار تخصصی این شغل در فرهنگ ایرانی می‌باشد.
روش ‌‌‌کار: پس از بررسی روایی و پایایی ابزارهای "SURG-TLX" و بهره وری، از آنها در میان ۶۰ جراح برای بررسی ارتباط بارکاری با بهره‌وری آن‌ها (ابزار WHO-HPQ) استفاده گردید. از شاخص‌های روایی محتوا، ضریب آلفا کرونباخ و ضریب همبستگی اسپیرمن برای تحلیل نتایج استفاده گردید.
یافته‌ها: هر دو ابزار در فرهنگ ایرانی دارای روایی و پایایی مطلوب بودند. نتایج ارتباط زیرمقیاس‌های بارکارذهنی با ابعاد مختلف بهره‌وری نشان داد که بین بعضی از ابعاد بار کارذهنی شامل نیازهای ذهنی (ضریب همبستگی ۰/۶۵- و سطح معناداری ۰/۰۲)، نیازهای فیزیکی (ضریب همبستگی ۰/۵۴- و سطح معناداری ۰/۰۴) و نیازهای زمانی (ضریب همبستگی ۰/۴۴- و سطح معناداری ۰/۰۲) با نمره کلی بهره‌وری ارتباط معکوس و معنادار وجود داشت. علی‌رغم ارتباط معکوس بقیه ابعاد بار کار ذهنی با نمره کلی بهره‌وری در جراحان، این ارتباط معنادار نبود. نتایج حاکی از ارتباط معکوس و معناداری بین بعضی از زیر مقیاس‌های بارکارذهنی و بعضی از زیر مقیاس‌های بهره‌وری بود.
نتیجه‌گیری: علاوه بر امکان استفاده از این ابزارها در مطالعات آتی کشور ایران، با توجه به ارتباط مستقیم بارکاری و بهره‌وری در جراحان، می‌توان تدابیری برای حفظ بار کاری در سطح استاندارد و پیشگیری از کاهش بهره وری آنان اندیشید.

مهسا نیک‌نژاد، علی فرجی،
دوره ۱۰، شماره ۳ - ( ۱۰-۱۴۰۱ )
چکیده

اهداف: هوای سالم هوایی عاری از هرگونه آلاینده‌ای اعم از بوها، گازهای مضر، ریزگردها و ویروس‌ها به ‌ویژه کرونا است که توسط دستگاه تصفیه تهیه می‌گردد. یکی از معضلات کلان‌ شهرها، نداشتن هوای سالم است که از مهم‌ترین نیازهای بشر می‌باشد. هدف از انجام این مطالعه، طراحی دستگاه تصفیه هوای خانگی نوین با ویژگی‌های تعاملی و ارگونومیک بود.
روش ‌‌‌کار: هدف و ماهیت این پژوهش به ترتیب کاربردی و کیفی- توصیفی بود. از روش پیمایشی برای جمع‌آوری داده‌ها استفاده نمودیم. مهم‌ترین ابزار آن به ‌صورت میدانی، پرسش‌نامه‌ی کلامی- تصویری محقق ساخته بوده که از واکاوی از گروه دلفی بهره برده است. روش طراحی به صورت کاربرد طراحی‌نامه مبتنی بر روش طراحی تعامل و کاربرمحوری و به ‌کارگیری تحلیل سلسله‌مراتبی به‌ منظور ارزیابی، شکل‌ گرفته است.
یافته‌ها: دستاورد این پژوهش دستگاه تصفیه هوای خانگی نوین با ویژگی‌های تعاملی و ارگونومیک و با نشان نیک است. از یک‌سو سهولت استفاده و تسریع در عملیات تصفیه با مساحت بیشتر نسبت به دستگاه‌های موجود از طریق صافی‌های مختلف را محقق می‌سازد و از سوی دیگر اقتصادی و بهینه طراحی ‌شده است. دارای تنظیم خودکار و دستی سرعت فن و کنترل از راه دور بوده، قابلیت استفاده به‌ صورت ایستاده و دیواری را داشته و دوستدار محیط‌زیست می‌باشد.
نتیجه‌گیری: با به ارمغان آوردن کارآمدی، کارآیی، ایمنی/ راحتی، مطلوبیت، قابلیت یادگیری و یادآوری آسان به ‌عنوان عناصر کاربردپذیری، ویژگی‌هایی همچون قابلیت رؤیت، بازخورد، محدودیت‌ها، سازگاری و فراخوانی را به‌ عنوان اهداف طراحی تعامل ارائه داد و یک تجربه‌ی مطلوب کاربری را به نمایش گذاشت.

زینب اخوان، امیرسامان خیرخواه،
دوره ۱۰، شماره ۳ - ( ۱۰-۱۴۰۱ )
چکیده

اهداف: بیمارستان‌ها، از مهم‌ترین سازمان‌های کشور هستند که از ارکان اصلی آن‌ها، پرستاران می‌‌باشند. حجم کاری بالا و استرس زیاد، پرستاران را در معرض آسیب‌های زیادی قرار می‌دهد. به طور معمول، در برنامه‌ریزی و تعیین شیف کاری، به گردش شغلی و ملاحظات ارگونومیکی و سلامت پرستاران توجه نمی‌شود. بی‌توجهی نسبت به این موضوع باعث افزایش آسیب‌های جسمی و روحی و در نتیجه نارضایتی شغلی پرستاران می‌شود.
روش ‌‌‌کار: در این مطالعه، یک مدل برنامه‌ریزی ریاضی دو هدفه ارائه شده است. هدف اول، کمینه کردن بیشینه‌ی بار فیزیکی و هدف دوم کمینه کردن مجموع بار روحی- روانی وارد به پرستاران می‌باشد. از یک معیار جامع برای ادغام اهداف و رسیدن به یک مدل تک هدفه استفاده شده است. مدل پیشنهادی در یک مطالعه‌ی موردی بکارگرفته شده و پارامترهای مدل به کمک روش MAPO و پرسش‌نامه‌ی Nordic و همچنین روش (Depression- Anxiety- Stress Scale) DASS کمی شده است.
یافته‌ها: برنامه‌ی حاصل از مدل ریاضی با برنامه‌ی موجود در بیمارستان مورد مطالعه، که به صورت دستی انجام شده بود، مقایسه گردید. نتایج نشان دهنده‌ی کاهش بار ارگونومیکی پرستاران در برنامه‌ی جدید نسبت به وضعیت موجود بود.
نتیجه‌گیری: در نظر گرفتن گردش شغلی و تخصیص وظایف به پرستاران همزمان با شیفت‌بندی و زمانبندی پرستاران، امکان کاهش بیشتر مخاطرات شغلی را در مقایسه با روش‌های مرسوم، فراهم می‌آورد.

حامد یارمحمدی، مهدی جهانگیری، مسلم علی محمدلو، فاطمه رحمتی،
دوره ۱۰، شماره ۳ - ( ۱۰-۱۴۰۱ )
چکیده

اهداف: جهت برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری علمی نیاز است تا تولیدات علمی مورد بررسی قرار بگیرند. این تولیدات علمی از طریق دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی بصورت مقاله و مجلات پژوهشی منتشر می‌شوند. رویکردهای علم‌سنجی ابزاری برای بررسی عملکرد مجلات در حوزه‌های مختلف هستند لذا مطالعه حاضر با هدف بررسی فعالیت مجله ارگونومی انجام گردید.
روش ‌‌‌کار: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر نحوه گردآوری داده‌ها توصیفی است که با رویکرد علم‌سنجی انجام گردید. جامعه پژوهش را تمامی مقالات چاپ شده در مجله ارگونومی طی سال‌های ۱۳۹۲ تا ۱۴۰۱ تشکیل می‌دهد. به منظور گردآوری و تحلیل داده‌ها از نرم افزارهای Publish or Perish، vosviewer و Excel استفاده گردید.
یافته‌ها: تعداد ۲۹۶ مقاله از ۷۲۴ نویسنده در مجله ارگونومی طی دوره ۱۰ ساله به انتشار رسیده است. بیشترین مقالات چاپ شده مربوط به دانشگاه‌های علوم پزشکی همدان، شیراز، تهران و شهید بهشتی بودند. مولدترین نویسندگان در این مجله به ترتیب رشید حیدری مقدم (۲۱ مقاله) ، مجید معتمدزاده (۲۰ مقاله) و علیرضا چوبینه (۱۵ مقاله) بودند. کلید واژه‌های اختلالات اسکلتی و عضلانی با فراوانی ۳۹ و ارگونومی ۳۷ و آنتروپومتریک ۱۵ به ترتیب رتبه‌های اول تا سوم پرکاربردترین کلیدواژه‌ها را به خود اختصاص داده‌اند.
نتیجه‌گیری: طبق نتایج بدست آمده میزان استنادات مقالات این مجله در سطح پایینی قرار دارد لذا توصیه می‌شود جهت نمایه شدن مجله در پایگاه‌های استنادی بین‌المللی و افزایش میزان استناددهی به مقالات و رویت‌پذیری مجله میزان مشارکت بین‌المللی افزایش یابد.

محمدرضا امیدی، نبی امیدی، هادی مفتاحی، مریم پناهی،
دوره ۱۰، شماره ۴ - ( ۱۲-۱۴۰۱ )
چکیده

 اهداف: با توجه به نقشی که نیروی انسانی در هر سازمان دارد، پرداختن به موضوعاتی که منجر به کاهش آسیب‏های شغلی در محیط کار می‏شود از اهمیت شایانی برخودار است، پر واضح است که پیشگیری از وقوع فرسودگی شغلی، در ارتقاء بهداشت روانی افراد نقش بسزایی دارد. یکی از مباحثی که می‌تواند در کاهش فرسودگی شغلی مفید واقع شود، به کارگیری دانش ارگونومی و رعایت اصول ایمنی است. هدف از مطالعه‌ی حاضر، بررسی تأثیر اصول ارگونومی محیط کار بر فرسودگی شغلی با نقش تعدیل‌گر فرهنگ ایمنی بود.
روش ‌‌‌کار: مطالعه‌ی حاضر، توصیفی پیمایشی است. جامعه‌ی آماری شامل کلیه کارکنان شرکت پتروشیمی ایلام است که حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران، برابر با ۳۱۰ نفر به دست آمد؛ ابزار اصلی گردآوری اطلاعات در این مطالعه شامل پرسش‌نامه‌های مشخصات دموگرافیک، اصول ارگونومی، فرسودگی شغلی و فرهنگ ایمنی است. روایی پرسش‌نامه توسط اساتید به روش روایی صوری و محتوایی مورد تأیید قرار گرفت، همچنین پایایی با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ تأیید شد. برای تجزیه و تحلیل و آزمون فرضیه‌های پژوهش از معادلات ساختاری مبتنی بر تحلیل مسیر در نرم‌افزار SMART PLS استفاده شد.
یافته‌ها: تأثیر اصول ارگونومی بر فرسودگی شغلی کارکنان پتروشیمی ایلام منفی و معنی‌دار با ضرایب (۱۲/۲۶ = T، ۰/۴۲- = R۲) است، تأثیر فرهنگی ایمنی بر فرسودگی شغلی نیز منفی و معنی‌دار با ضرایب (۱۴/۰۷ = T، ۰/۳۲- = R۲) به دست آمد، آزمون فرضیه اصلی نشان می‌دهد که فرهنگ ایمنی ۰/۰۱۰- تأثیر اصول ارگونومی بر فرسودگی شغلی را تعدیل می‌کند و باعث کاهش بیشتر فرسودگی شغلی می‌گردد.
نتیجه‌گیری: رعایت اصول ارگونومی محیط کار و وجود فرهنگ ایمنی در پتروشیمی ایلام، باعث کاهش فرسودگی شغلی شد.

فرشته حسینی، مهرناز حقیقی، سیف‌الله غریب،
دوره ۱۰، شماره ۴ - ( ۱۲-۱۴۰۱ )
چکیده

اهداف: پیشگیری از بروز اختلالات اسکلتی- عضلانی، مستلزم ارزیابی و اصلاح وضعیت‌های کاری با استفاده از روش‌های ارزیابی پوسچر ارگونومی است. هدف این مطالعه، تعیین اثربخشی مداخلات چند وجهی و بلندمدت ارگونومی در یک شرکت در حال توسعه‌ی خودروسازی با روش ارزیابی سریع تنش دفاتر کاری (Rapid Office Strain Assessment) ROSA بود.
روش ‌‌‌کار: این مطالعه‌ی مداخله‌ای چند وجهی بلندمدت، بر روی ۷۰ نفر از کارکنان اداری یک شرکت خدمات مهندسی خودروسازی در سه مرحله از سال ۱۳۹۵ تا ۱۴۰۱ انجام شد. مداخلات ارگونومیک با توجه به نمرات کسب شده در زیرحیطه‌های روشROSA  شامل صندلی، موس و کیبورد، تلفن و مانیتور اجرا گردید. مداخله‌ها شامل مداخلات فنی- مهندسی و آموزشی بود. از آماره‌های توصیفی و آزمون‌‌های Paired T-test، ضریب همبستگی Pearson و رگرسیون خطی چندگانه برای تجزیه و تحلیل داده‌ها استفاده گردید.
یافته‌ها: میانگین نمرات ROSA در سال ۱۳۹۵، ۵/۹ با انحراف معیار ۰/۶۶ بود، درحالی که میانگین نمرات ROSA در سال ۱۴۰۱، ۳/۸۵ با انحراف معیار ۱/۱۹ بود. بین نمره‌ی نهایی ROSA در سال ۱۳۹۵ و ۱۴۰۱ از نظر آماری تفاوت معنی‌داری وجود داشت (۰/۰۰۱> P). آزمون‌های آماری نشان داد تنها مداخله‌ی فنی- مهندسی بر روی نمره‌ی نهایی ROSA تأثیر معنی‌داری داشت.
نتیجه‌گیری: نتایج مطالعه‌ی حاضر بیانگر کاهش مطلوب سطح احتمال خطر نهایی وضعیت بدنی کارکنان حین کار به علت تصحیح وضعیت بدنی در نتیجه‌ی مداخله‌ی فنی- مهندسی همراه با مداخله‌ی آموزشی منطبق بر اجزای روش ROSA بوده است.
 

صفحه ۴ از ۵     

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به مجله ارگونومی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2025 CC BY-NC 4.0 | Iranian Journal of Ergonomics

Designed & Developed by : Yektaweb