مجله ارگونومی

---

مقدمه: نوبت کاری یکی از پیامدهای اجتناب ناپذیر فن آوری بوده است که طی سال های اخیر مطالعات متعددی در مورد چگونگی اثر آن بر سلامتی انجام شده است. بروز ناراحتی‌های جسمی، روانی و اجتماعی یکی از مشکلاتی است که به نظر می رسد در بین پرسنل نوبت کار در هر سامانه ای، بیشتر از افراد غیر نوبتکار است. مطالعه حاضر جهت تعیین این ناراحتی‌ها در یک مجتمع پالایشگاهی شرکت نفت می باشد. روش ها: این مطالعه مقطعی به صورت مورد - شاهد و بر روی ۱۸۰ نفر از پرسنل نوبت کار به عنوان گروه مورد و ۹۰ نفر از پرسنل روزکار به عنوان گروه شاهد در واحد انتظامات یک پالایشگاه انجام پذیرفت. جمع آوری داده ها با استفاده از پرسشنامه SOS (Survey of Shift Workers) انجام گرفت. این پرسشنامه تشکیل شده بود از سؤالاتی در زمینه ویژگی‌های دموگرافیک و مشکلات سلامتی مرتبط با نوبت کاری. تجزیه داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS Ver,۱۹ انجام گردید و مقدار P کمتر از ۵٪ به عنوان سطح معنی داری در نظر گرفته شد. نتایج: میانگین (انحراف معیار) سنی نوبت کاران (۸/۴) ۴۱ و روزکاران (۱/۴) ۳۹ سال ثبت گردید. شیوع مشکلات سلامتی در بین نوبت کاران بیش‌تر از روزکاران بود و این تفاوت در مورد ناراحتی‌های گوارشی، قلبی- عروقی، فشارخون بالا و احساس خستگی در بین دو گروه معنادار به‌ دست آمد (۰۵/۰> p-value). بحث و نتیجه گیری: بر اساس نتایج این مطالعه نوبت کاری می تواند عامل خطری برای بروز اختلالات جسمی و روانی باشد و باید تمهیداتی برای جلوگیری از بروز این عوارض در افراد با نوبت کاری اندیشیده شود.