لاله نظری، آزاده شاه‌چراغی، ایرج اعتصام،
دوره ۹، شماره ۳ - ( فصلنامه تخصصی انجمن ارگونومی و مهندسی عوامل انسانی ایران ۱۴۰۰ )
چکیده
زمینه و هدف: رضایت شغلی و ارتقای کارایی کارکنان به دلیل ارتباط مستقیم با عوامل فردی و محیطی، از مهم‌ترین مباحث در بهینه‌سازی محیط صنعتی می‌باشد. از آنجایی که اهرم اصلی کاهش یا افزایش بهره‌وری، منابع انسانی است، یکی از مسایلی که مدیران پیشرو را در دهه‌های آینده درگیر خود خواهد ساخت، تلاش برای افزایش بهره‌وری کارکنان است. با توجه به واگذاری برخی از امور محیط‌های کار به بخش خصوصی و عدم نظارت بهداشتی کافی، در مواردی شاهد افزایش این نابسامانی در کشور نیز هستیم. محیط فیزیکی مصنوع، به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر سلامت روانی اثر می‌گذارد و بدین معناست که محیط فیزیکی مثل محل سکونت و محل کار از مهم‌ترین مکان‌ها برای زندگی انسان است و برخی از اثرات روان‌شناختی آن ناشناخته مانده است. هدف از این تحقیق تبیین مدل بهینه سازی رابطه کارگر و محیط صنعتی از طریق معیارهای معماری است. تحقیق حاضر یک تحقیق کاربردی از نوع اکتشافی است.
روش کار: در این تحقیق از طریق مصاحبه به جمع آوری نظرات پرداخته شد. سپس با استفاده از روش گراندد تئوری و کدگذاری باز، محوری و انتخابی مدل مورد نظر توسعه داده شد. در ادامه با استفاده از بارهای عاملی در تحلیل عاملی تاییدی به بررسی اعتبار گویه ها با نرم افزار LISREL پرداخته شد.
یافته‌ها: نشان داد شاخص‌هایی همچون ارگونومی محیطی و فیزیکی، کنتراست بصری فضا، روان‌شناسی محیط، تفکیک عملی فضا، توجه به عامل صدا و رنگ در این میان تأثیرگذار هستند.
نتیجه گیری: آسایش روان‌شناختی جنبه اجتناب‌ناپذیری در مطالعات رضایت کاربر است. این یافته‌ها به طراحان، معماران، برنامه‌ریزان و مدیران تسهیلات کمک می‌کند تا اصول طراحی محیط کار را توسعه دهند.
