مجله ارگونومی

مقدمه: در دهه اخیر، با توجه به توسعه فن‌آوری، بیشتر مشاغل و کارها به استفاده از رایانه نیاز دارند. فقدان اطلاعات درباره وضعیت‌های ارگونومی منجر به آسیب‌های شغلی گوناگون شده‌است. وجود زمان استراحت بین ساعات کاری و استفاده از برخی نرمش‌ها به کاهش اختلالات اسکلتی-عضلانی کمک می‌کند. هدف این مطالعه طراحی نرم افزار ارگوفیدبک و ارزیابی کاربردپذیری آن در کارکنان اداری می‌باشد.

روش‌ کار: در این مطالعه ۳۰ نفر از کارکنان اداری شرکت کردند. در مرحله اول علایم اسکلتی-عضلانی به وسیله چک لیست نقشه بدن انسان کنترل شد. سپس امتیاز بورگ توسط شرکت‌کنندگان قبل از مداخله و در پایان یک روز کاری تکمیل شد. سپس نرم افزار به مدت دو هفته بر روی سیستم‌های آنها نصب و استفاده شد. بعد از مدت دو هفته‌ای، امتیاز بورگ مجدداً تکمیل می‌شد و با پرسشنامه ساس میزان کاربردپذیری نرم افزار توسط محقق ارزیابی شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و آزمون استنباطی ویلکاکسون با بکارگیری نرم افزار SPSS نسخه ۱۹ انجام شد.

یافته‌ها: نتایج نشان داد که در امتیاز بورگ قبل و بعد از مداخله، تفاوت آماری معناداری مشاهده شد (۰۵/۰ >P ). اغلب کاربران از نرم افزار رضایت داشتند و نمره رضایت پرسشنامه ساس میانگین رضایت‌مندی حدود ۲۵/۸۲ درصد گزارش شد.

نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج این مطالعه، کارکنان اداری از نرم افزار رضایت داشتند و این نرم افزار می‌تواند در طولانی مدت به کاهش اختلالات اسکلتی-عضلانی کمک کند.

مقدمه: مطالعه حاضر با هدف ارزیابیریسکارگونومیکوبررسیمیزان اثربخشی مداخلات ارگونومیک بر وضعیت بدنی کارگران سالن مونتاژ کامیون کشنده شرکت سایپا دیزل در سال‌های ۹۵-۱۳۹۴ طراحی و اجرا شده است.
روش کار: این مطالعه از نوع مداخله‌ای بوده است. افراد مورد مطالعه، ۱۳۰ نفر از کارگران سالم بودند. تعیین شیوع علایم اختلالات اسکلتی- عضلانی با استفاده از نسخه فارسی معتبر پرسشنامه نقشه نگاشت بدن و ارزیابی ارگونومیک ریسک ابتلا به این اختلالات با استفاده از روش ارزیابی سریع مواجهه، قبل و پس از انجام مداخلات ارگونومیک صورت گرفته است.
یافته‌ها: براساس نتایج حاصل از آنالیز پرسشنامه‌های نقشه نگاشت بدن جمع آوری شده، ۰/۵ ± ۷۸/۵ درصد ازکارگران مورد مطالعه اظهار کرده بودندکه در یک سال گذشته، قبل از شروع مطالعه، حداقل در یکی از نواحی ۱۱ گانه مورد بر رسیدن، دارای علایم اختلالات اسکلتی- عضلانی بوده‌اند. بیشترین علایم در نواحی تحتانی پشتی کمری (۵/۵۱ درصد)، فوقانی پشتی (۸/۳۳ درصد) و تحتانی پا و ساق پا (۱۸/۵ درصد) می‌باشد. همچنین نتایج حاصل از آزمون‌های آماری نشان دادند که مداخلات ارگونومیک اجرا شده، در کاهش شیوع علایم اختلالات اسکلتی- عضلانی و سطح ریسک ارگونومی محاسبه شده به روش QEC در جامعه مورد مطالعه مؤثر بوده‌اند و بطور متوسط ۴۴/۵ درصد کاهش نشان داده‌اند.
نتیجه گیری: نتایج حاصل از این مطالعه نشان می‌دهند که شیوع علایم اختلالات اسکلتی- عضلانی و سطح ریسک ارگونومیک محاسبه شده به روش QEC در کارگران صنعت خودروسازی مورد مطالعه، بسیار بالا است و با اجرای مداخلات ارگونومی متناسب با برخی شرایط مورد مطالعه تا حد قابل توجهی کاهش می‌یابد.